Pacjenci mają prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należyta starannością w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym (art. 8 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). W realizację tego prawa wpisuje się spełnianie przez podmioty lecznicze określonych norm jakościowych przewidzianych przepisami prawa, w tym dotyczących wody, aby użycie jej przez pacjentów było bezpieczne.
Zapewnienie bezpieczeństwa pacjentom podczas ich pobytu w szpitalu jest kwestią absolutnie najważniejszą – powiedział Rzecznik Praw Pacjenta – w naszych działaniach kierujemy się zapewnieniem odpowiedniej edukacji, bezpieczeństwa i wsparcia pacjentów – dodał Bartłomiej Chmielowiec.
Mając na uwadze charakter wskazanych uchybień i ich wpływ na bezpieczeństwo pacjentów Rzecznik Praw Pacjenta współpracuje z Państwową Inspekcją Sanitarną w zakresie nadzoru nad spełnianiem przez podmioty lecznicze określonych wymagań higieniczno-sanitarnych, jakie powinny spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielanie świadczenia zdrowotne i wykonywania decyzji organów tej służby. Decyzja ma rygor natychmiastowej wykonalności. W przypadku niewykonania decyzji Rzecznik Praw Pacjenta nakłada na podmiot leczniczy karę pieniężną do wysokości 500 000 złotych.
Rzecznik Praw Pacjenta jest centralnym organem administracji rządowej, ustanowionym w celu ochrony praw pacjentów. Przysługujące pacjentom prawa oraz tryb powoływania, odwoływania i kompetencje Rzecznika określone zostały w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Od tego czasu nie funkcjonuje tzw. „Karta Praw Pacjenta”.
Katalog praw pacjenta określony w ww. ustawie obejmuje prawo pacjenta do: świadczeń zdrowotnych; informacji; zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych; tajemnicy informacji z związanych z pacjentem; wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych; poszanowania intymności i godności pacjenta; dokumentacji medycznej; zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza; poszanowania życia prywatnego i rodzinnego; opieki duszpasterskiej; przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.
W dniu 27 października 2017 r. prezes Rady Ministrów Beata Szydło, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, z dniem 30 października 2017 r. powołała na stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta Bartłomieja Łukasza Chmielowca. Pierwszym Rzecznikiem Praw Pacjenta była Krystyna Barbara Kozłowska (od 2 października 2009 r. do 27 października 2017 r.).
Do głównych zadań Rzecznika Praw Pacjenta należy ochrona praw zarówno indywidualnego pacjenta jak i zbiorowych praw pacjentów oraz podejmowanie działań w przypadkach ich naruszenia, występowanie do organów władzy publicznej w sprawach systemowych, rozwiązań poprawiających ochronę i egzekwowanie praw pacjentów, a także monitorowanie sytuacji przestrzegania praw pacjentów w systemie ochrony zdrowia.
Swoje zadania Rzecznik wykonuje przy pomocy Biura Rzecznika Praw Pacjenta, którego siedziba mieści się przy ul. Młynarskiej 46 w Warszawie. Pracownicy Biura na bieżąco przekazują osobom zainteresowanym informacje o prawach pacjenta, właściwych działaniach, jakie należy podjąć w określonej sytuacji oraz przysługujących środkach prawnych. Łatwo dostępną i niesformalizowaną formę kontaktu umożliwia ogólnopolska bezpłatna infolinia Rzecznika Praw Pacjenta 800-190-590, która czynna jest od poniedziałku do piątku w godz. 08:00-20:00.
Pracownikami Biura są także Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, którzy swoją funkcję pełnią w niektórych szpitalach psychiatrycznych na terenie naszego kraju. Zostali oni powołani ustawą z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Do zadań Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego należy ochrona praw osób korzystających ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w klinikach, szpitalach i oddziałach psychiatrycznych, sanatoriach dla osób z zaburzeniami psychicznymi, a także podmiotach leczniczych sprawujących całodobową opiekę psychiatryczną lub odwykową. Ochrona ta realizowana jest zarówno poprzez pomoc pacjentom w dochodzeniu ich praw oraz wyjaśnianiu skarg i wniosków, jak również współpracę z ich rodziną, przedstawicielem ustawowym, opiekunem prawnym lub faktycznym.
Źródło: Rzecznik Praw Pacjenta
