Z prezentowanych badań Kwiatu Kobiecości wynika, że ponad 60 proc. kobiet nie rozmawia z rodziną o chorobach kobiecych. Czy rzeczywiście jest tak źle?
Ja jestem ostatnim ogniwem w procesie leczenia, ale faktycznie jest problem postrzegania chorych nowotworowych i alienacji pacjentek w środowisku. One często nie chcą rozmawiać o nowotworach kobiecych, czy innych, i dzielić się swoimi problemami z bliskimi, nie mówiąc już o znajomych. Jest to dość często obserwowany problem. Natomiast jeśli chodzi o choroby kobiece, to jest to podwójnie trudny temat, ponieważ postrzeganie seksualności w naszym środowisku jest dosyć trudne. Zresztą rozmowy o seksualności z dziećmi odbywają się w sposób trudny i wymuszony. Myślę, że tu należy upatrywać przyczyny problemu.
Czy przez ten brak rozmowy, brak badań może Pan powiedzieć, że trafiają do Pana kobiety już zdecydowanie za późno?
Ja zajmuję się leczeniem nowotworów różnych. Mam szczęście prowadzić terapie również uzupełniające, czyli pacjentek, które trafiły z rozpoznaniem postawionym stosunkowo wcześnie, chociażby z rakiem piersi. To po części zasługa też programów skriningowych. Dzięki temu mam to szczęście leczyć też nowotwory wczesne. Jeśli chodzi natomiast o raka jajnika, to tu faktycznie mamy problem wynikający z samej istoty choroby. Natura tej choroby jest taka, że pacjentki najczęściej nie czują wcześniejszych objawów, które skłoniłyby je do wcześniejszej wizyty u lekarza. Problem raka jajnika jest więc podobnie postrzegany – 70-80 proc. kobiet trafia do lekarza w stadium zaawansowanym.
Jakie objawy powinny skłonić do pójścia do lekarza?
Objawy są niecharakterystyczne, bo któż nie odczuwa wzdęcia brzucha czy bólu brzucha, rozpierania w jamie brzusznej, częstomoczu. Objawy mogą dotyczyć wszystkich i chodzi tu bardziej o ich częstość. Jeśli objawy te pojawiają się częściej niż kilkanaście razy w miesiącu, to powinno skłonić to do zgłoszenia się do lekarza.
Czy jest jakaś zależność między antykoncepcją, a rozwojem raka jajnika?
Tu upatruje się pozytywnej roli antykoncepcji, zmniejszającej ryzyko zachorowania na raka jajnika. Ale, ja raczej nie przeceniałbym tego zjawiska, ponieważ niewiele jeszcze wiemy o etiopatogenezie raka jajnika. Oczywiście pewne czynniki hormonalne mają tu wpływ, zwłaszcza te związane z długotrwałym jajeczkowaniem, ilością jajeczkowania w ciągu życia.
Czy w przypadku raka jajnika zaleca Pan jakieś badania profilaktyczne, dzięki którym wcześniej można dowiedzieć się o chorobie i tym samym wcześniej rozpocząć leczenie?
Niestety, profilaktyczne badania, duże programy badawcze, ponoszą fiasko. Zasadniczo nie dysponujemy skuteczną profilaktyką, bo to jest narzędzie obosieczne. Z jednej strony wykrywamy przypadki podejrzanych zmian w jajnikach, a z drugiej narażamy o wiele za dużo kobiet na niecelowe operacje, które, później okazuje się, że wykonane zostały u chorych ze zmianami łagodnymi.
Co z badaniami genetycznymi? Które kobiety powinny wykonać takie testy?
Na badania genetyczne powinny być skierowane kobiety, które mają wywiad rodzinny - zachorowania w najbliższej rodzinie na raka piersi i jajnika. Szczególnie te kobiety powinny być kierowane na porady genetyczne, a po nich na badania genetyczne, oraz kobiety, które zachorowały na raka jajnika. Tylko te kobiety powinny być poddawane takim badaniom. Nie ma zaleceń dla całej populacji, ponieważ powinny być poprzedzone konsultacją genetyczną czy ogólnolekarską wyjaśniającą naturę i cel tej konsultacji oraz tego co się z nią wiąże.
