Medexpress: Jaka jest rola samorządów w realizacji badań przesiewowych?
H.S.: Rola samorządów może być zasadnicza. Może być inspirująca. Może być to wsparcie finansowe lub wsparcie organizacyjne. Ja mogę podać bardzo konkretne przykłady. Bez współpracy z samorządem miasta Warszawy, przed kilkunastu laty, kiedy nawiązaliśmy tę współpracę, nie byłoby powszechnych badań wszystkich pierwszoklasistów pod kątem wczesnego wykrywania zaburzeń słuchu. Warszawa jest pierwszą stolicą w Europie, a prawdopodobnie na świecie, gdzie takie badania są przeprowadzane. Bez współpracy z samorządem Mazowsza nie byłoby powszechnych badań obejmujących całą populację dzieci rozpoczynających edukację szkolną we wszystkich szkołach podstawowych całego Mazowsza. Bez współpracy z KRUS-em, to jest instytucja centralna, nie byłoby badań obejmujących wszystkie tereny wiejskie w Polsce. Dziś więc samorządy mogą bardzo mocno wspierać, kreować i przyczyniać się rzeczywiście do realizacji powszechnych zadań. Powszechne badania całej populacji to ogromna możliwość wczesnego wykrycia zmian, wczesnej terapii, a zatem obniżenia kosztów, które ponosi system i rodzina, jeżeli taka terapia się rozpoczyna.
Medexpress: Jak wygląda współpraca z samorządami przy realizacji projektu „Po pierwsze zdrowie”?
H.S.: Program „Po pierwsze zdrowie” został wykreowany wspólnie z Polskim Radiem przed czterema laty podczas akcji „Lata z radiem”. Wzięliśmy w nim udział jako audiolodzy, foniatrzy, otolaryngolodzy, czyli specjaliści z obszaru chorób uszu, gardła, krtani, zajmujący się komunikacją społeczną. W następnych latach dołączali do nas specjaliści z kilkunastu kolejnych specjalności. Program stał się wielospecjalistyczny. W tym momencie realizowany jest on już z udziałem organizacji pozarządowych, pacjenckich i towarzystw naukowych, grup eksperckich z różnych specjalności. Ogromnie ważne jest, by ten program był realizowany we współpracy, a czasami przy wsparciu samorządów. Jeżeli znajdujemy się w określonym miejscu w Polsce, a program jest realizowany na terytorium całej Polski, tam gdzie jest „Lato z radiem” jesteśmy i my, tam jest nasze miasteczko medyczne i możliwość przeprowadzenia badań przesiewowych u ludzi w różnych wieku, u takich, którzy tam przychodzą. Ale jest to też budowanie pewnej solidarności pokoleniowej. Bardzo się cieszymy, że np. badając małe dzieci możemy dotrzeć do ich babć i dziadków, czyli do seniorów, a czasami odwrotnie, sprawnie udzielona pomoc babci owocuje tym, że ona zwraca uwagę na to, jak zachowuje się wnuczek – np. czy mówi głośno, czy siada blisko przed telewizorem, a co znaczy, że może nie słyszeć. Ja odnoszę się do spraw mi najbliższych dotyczących słuchu czy mowy. Ale to samo można odnieść do innych choroby i do tego, jak są rozwiązywane problemy w ramach innych specjalności.
