M.Ch.: Na wniosek Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych Organizacji Zakładowej w Ciechanowie przeprowadzono kontrolę obejmującą m.in. normy zatrudnienia pielęgniarek i położnych w poszczególnych oddziałach szpitalnych. Kontrola wykazała liczne nieprawidłowości w tym zakresie, m.in.: praktykę obciążania kadry pielęgniarskiej wykonywaniem zadań nienależących do zakresu zadań pielęgniarek, m.in. rozdawania posiłków, sprzątania tac po posiłkach i innych czynności porządkowych. Jak Pani zareagowała na tę informacje?
M.Ł.: Nie otrzymaliśmy protokołu pokontrolnego. Dyrektor na jednej z konferencji poinformował o braku pielęgniarek. Zastanawiał się, czy zamiast nich można byłoby zatrudnić opiekunów medycznych. Z informacji od pani dziekan z uczelni w Ciechanowie dowiedziałam się, że uczelnia kształci pielęgniarki na potrzeby rodzimego rynku. Okazało się, że pielęgniarki nie znajdują tam zatrudnienia. Było to dla mnie dużym zaskoczeniem. Dowiedzieliśmy się, że dyrektor podjął decyzję, aby ograniczyć liczbę łóżek właśnie z powodu braku kadry pielęgniarskiej. Pielęgniarki i położne powiedziały, że wirtualnie dostosowano liczbę łóżek do liczby pielęgniarek aby zostały spełnione normy zatrudnienia.
M.Ch.: Co to znaczy, że wirtualnie dostosowano liczbę łóżek do liczby pielęgniarek?
M.Ł.: Oznacza to, że tylko w dokumentach jest informacja o zmniejszeniu liczby łóżek. Tymczasem łóżka pozostają na oddziałach a pielęgniarki opiekują się pacjentami, którzy faktycznie na nich zostają. Sytuacja naszych koleżanek nie zmieniła się. Musiały one także zapewnić opiekę nad tymi pacjentami. W związku z tym apelowałyśmy do ministra zdrowia o skontrolowanie sytuacji. Angażowanie kadry pielęgniarskiej do czynności pomocniczych takich jak: przygotowywanie i wydawanie posiłków to nieefektywne wykorzystanie pracowników. Jest to błąd w zarządzaniu wykwalifikowaną kadrą. Jako Naczelna Rada jesteśmy przeciwko takim sytuacjom.
M.Ch.: Kontrola wykazała liczne nieprawidłowości także w zakresie przygotowania (dostrzykiwanie preparatów) żywienia pozajelitowego, co jest niezgodne z prawem…
M.Ł.: W Polsce borykamy się z problemem żywienia pozajelitowego w zakresie przygotowywania i podawania. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych wydała opinie w tej sprawie. Zwróciliśmy się także do konsultant krajowej w dziedzinie pielęgniarstwa Marii Kózki o opinię. Żywienie pozajelitowe to gotowe preparaty przygotowywane przez aptekę z mikroelementami Pielęgniarki nie powinny sporządzać mieszanin do żywienia pozajelitowego. Jest to niezgodne z zasadami sanitarno-epidemiologicznymi i farmakoterapii.
M.Ch.: Pielęgniarkom zatrudnionym w Oddziale Laryngologii w zakresach obowiązków przypisano czynności obejmujące opiekę nad dzieckiem leczonym w Oddziale Chirurgii Dziecięcej…
M.Ł.: Są to dwa odrębne oddziały. Pielęgniarka nie powinna sprawować opieki nad pacjentami na dwóch oddziałach w czasie jednego dyżuru. Jest to niebezpieczne chociażby ze względów epidemiologicznych. Pielęgniarka, przechodząc z oddziału na oddział, może prowadzić do zwiększenia przypadków zakażeń wewnątrzszpitalnych. Cała ta sytuacja jest wynikiem zbyt małej liczby zatrudnionych pielęgniarek i położnych w szpitalu. Często dyrektorzy nie widzą potrzeby uzupełnienia kadry i zwiększają zakres obowiązków pielęgniarek. Normy zatrudnienia wprowadzono po to, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentowi oraz bezpieczne warunki pracy pielęgniarkom i położnym. Gdyby normy były rzetelnie liczone zgodnie ze wskaźnikami zawartymi w rozporządzeniu nie byłoby takiej skali braków. Pamiętajmy, że w przeszłości, gdy dochodziło do restrukturyzacji szpitali, to właśnie pielęgniarki i położne najbardziej odczuwały te zmiany. Jesteśmy najliczniejszą grupą wśród zawodów medycznych. Oszczędności przy redukcji etatów są widoczne. Obecnie brakuje pielęgniarek, gdyż luka pokoleniowa jest bardzo duża.
Głównym założeniem podpisanego w 9 lipca 2018 roku porozumienia była poprawa warunków płacy i pracy. Chodziło przede wszystkim o wprowadzanie takich wskaźników zatrudnienia w oddziałach szpitalnych, które pozwoliłyby uzupełnić braki kadrowe i tym samym zmniejszyć obciążenie pielęgniarek w opiece nad pacjentami. Jesteśmy rozczarowani efektem dokonujących się zmian w niektórych szpitalach.
M.Ch.: Co zamierzają Państwo zrobić w tej sytuacji?
M.Ł.: Zamierzamy przekazać informację do korpusu kontroli przy NFZ, ponieważ jest to łamanie warunków kontraktowania świadczeń zdrowotnych. Szkoda, że w przestrzeni publicznej pojawia się informacja, że przez normy pielęgniarek i położnych zamykane są oddziały. Dlaczego nikt nie pomyśli o pacjencie i jego bezpieczeństwie.
M.Ch.: Jakie działania należy podjąć, aby przeciwdziałać łamaniu norm przez pracodawców?
M.Ł.: Wszyscy pracodawcy informują, że na zatrudnienie dodatkowej liczby pielęgniarek nie otrzymują środków finansowych na uzupełnienie kadry pielęgniarek i położnych. Dyrektorzy twierdzą, że nie mają chętnych do pracy pielęgniarek. Chcą zatrudniać pielęgniarki za jak najniższe wynagrodzenie. Motywacją do pracy dla pielęgniarek są bezpieczne warunki pracy i odpowiednie warunki wynagradzania. Należy dodać, iż w 2019 roku powstały wydziały na kierunku pielęgniarstwo. Zwiększyło się zainteresowanie tym zawodem wśród młodzieży. Dlatego zdziwiłam się, że w Lublinie, choć są wolne etaty, to pielęgniarki nie znajdują zatrudnienia. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych wspólnie z OZZPiP będzie informowała ministra zdrowia oraz korpus kontroli NFZ o nieprawidłowościach w zakresie nieprawidłowości dotyczących norm zatrudnienia.
