U większości pacjentek z epilepsją ciąża przebiega prawidłowo, a ponad 90% kobiet rodzi zdrowe dzieci. Nie możemy jednak zdawać się na przypadek. Wiemy bowiem, że niekontrolowane napady padaczkowe oraz nieodpowiednio dobrane leczenie wiążą się z ryzykiem zarówno dla mamy, jak i dziecka.
Ważne jest, aby przez okres przygotowania do zajścia w ciążę i podczas samej ciąży kobieta pozostawała pod opieką specjalistów mających wiedzę i doświadczenie w opiece nad pacjentkami chorującymi na padaczkę. Kluczem do bezpieczeństwa jest odpowiednio wczesne zaplanowanie ciąży. Daje to lekarzom możliwość optymalizacji leczenia, czyli dostosowanie rodzaju i ilości leków do potrzeb okresu ciąży. Każda zmiana w leczeniu wymaga bowiem czasu na ocenę jego skuteczności, a to nie dzieje się z dnia na dzień.
Jak kobieta z padaczką powinna przygotować się do ciąży?
Trudno jednoznacznie określić czas potrzebny na przygotowanie do ciąży - u każdej pacjentki wygląda to zupełni inaczej. Wiemy na przykład, że brak napadów przez 9 do 12 miesięcy przed ciążą, daje ponad 70-90% szans, że nie będzie ich także w ciąży. Dlatego im wcześniej pacjentka omówi tematykę ciąży z neurologiem, tym więcej cennego czasu zyska na przygotowania.
Nie ma jednej ścieżki, jednego idealnego schematu przygotowania do ciąży który moglibyśmy tak samo wprowadzać u wszystkich kobiet z epilepsją. Każda padaczka jest inna, każda pacjentka ma inny rodzaj napadów, inną ich częstość, różna jest skuteczność zastosowanych leków. Dlatego przygotowanie się do zajścia w ciążę to krok po kroku przemyślany i dobrany indywidualnie plan działania obejmujący:
- Optymalizację leczenia przeciwpadaczkowego. Twój neurolog prowadzący zweryfikuje stosowane leczenie i zoptymalizuje je pod kątem skuteczności, czyli stopnia opanowania napadów padaczkowych oraz bezpieczeństwa, czyli najniższego możliwego ryzyka teratogenności.
- Suplementację kwasu foliowego. Suplementacja folianami powinna się rozpoczynać co najmniej 3 miesiące przed zajściem w ciążę i być kontynuowana w trakcie ciąży, a także w połogu i w okresie karmienia piersią.
- Pomiar stężenia leków przeciwpadaczkowych we krwi. Stężenie w surowicy krwi większości leków przeciwpadaczkowych nowej generacji może się wahać w ciąży. Obniżone stężenie leku może przyczynić się do nasilenia napadów. Wskazane jest zatem monitorowanie stężenia wybranych leków we krwi przed ciążą i przynajmniej raz w każdym z trymestrów ciąży – decyzję o tym czy i kiedy powinno się wykonać takie pomiary podejmie Twój lekarz neurolog.
- Stworzenie możliwości wymiany informacji pomiędzy neurologiem, ginekologiem i położną. Istotny jest wybór specjalistów posiadających doświadczenie w opiece nad kobietami chorującymi na padaczkę oraz umożliwienie im kontaktu między sobą, gdyby zaistniała taka konieczność.
- Wprowadzenie zasad bezpieczeństwa w trakcie ciąży jak i w okresie połogu. Napady padaczkowe zarówno uogólnione jak i ogniskowe mogą prowadzić do przypadkowych upadków i urazów. Zadbanie o właściwe przygotowanie się do narodzin, wprowadzenie do codziennego życia konkretnych nawyków pozwoli na zminimalizowanie ryzyka urazów w przypadku wystąpienia napadu.
- Omówienie możliwości i ważnych zasad karmienia piersią. Karmienie piersią jest możliwe u większości kobiet chorujących na padaczkę, bezpieczeństwo zależy w dużej mierze od przyjmowanego leczenia – omówienie tego tematu z neurologiem jeszcze w czasie ciąży pozwoli Ci podjąć decyzję dotyczącą sposobu karmienia dziecka.
Neurosphera. Ciąża planowana i prowadzona przez specjalistów.
Jako Centrum Terapii Padaczki zorientowane na kompleksową, systemową i długotrwałą opiekę nad pacjentami, Neurosphera ma opracowane i wdrożone także najwyższe standardy w planowaniu i prowadzeniu ciąży. Wiele kobiet jest pacjentkami Neurosphery niemal od dziecka, więc kolejny etap, jakim jest ciąża, bywa po prostu konsekwencją prowadzonej terapii. Neurosphera przyjmuje również pacjentki, które na co dzień objęte są opieką przez inny ośrodek, a chcące przejść pod naszą opiekę w okresie przygotowań do ciąży, na czas ciąży i połogu. To szczególnie ważny i trudny czas dla kobiet z epilepsją, powierzenie swojego bezpieczeństwa doświadczonym specjalistom wydaje się być naturalnym wyborem. A doświadczenie to wielki atut Neurosphery.
Każdego roku specjaliści Centrum prowadzą leczenie wielu kobiet planujących macierzyństwo, aktywnie towarzyszą im w trakcie przygotowań do ciąży, nadzorują przebieg samej ciąży oraz wspierają rodziców w okresie połogu. Na przestrzeni lat działania pod opieką CTP pozostawało ponad 700 kobiet, które z sukcesem zaszły w ciążę, zdrowo ją donosiły i w efekcie mogły cieszyć się macierzyństwem. Lekarze Neurosphery angażują się też w propagowanie wiedzy na te tematy. Nasza specjalistka, neurolog Maja Kopytek-Beuzen organizuje m.in. bezpłatne akcje edukacyjne i prowadzi profil informacyjny na FB dedykowany właśnie pacjentkom. W Neurospherze od grudnia 2021 r. konsultować będzie także światowej sławy specjalistka w tej dziedzinie – prof. nadzw. dr hab. n. med. Beata Majkowska-Zwolińska. Poza tym na blogu www.neurosphera.pl/blog można odnaleźć pierwszy artykuł z serii dotyczącej kobiecości, ciąży i planowania rodziny dla kobiet chorych na padaczkę.
Kontakt:
Łukasz Sosnowski, CEO
[email protected], tel. 509 53 53 53
