Projekt rozporządzenia określa zasady współdziałania między organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta, w związku z potrzebą wzajemnego informowania się przez terenowe organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej i organy Inspekcji Weterynaryjnej o wystąpieniu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 u zwierząt, jak i osób mających kontakt z norkami lub jenotami (personel ferm hodowlanych norek lub jenotów). Celem projektowanego rozporządzenia jest dodanie do wykazu zakażeń i chorób zakaźnych objętych współdziałaniem organów wirusa SARS-CoV-2, jako czynnika zakaźnego, odpowiadającego za zachorowania spowodowane wirusem SARS-CoV-2 zarówno u ludzi, jak i norek lub jenotów, co może stanowić zagrożenie na fermach norek lub jenotów, na których utrzymywane są zwierzęta wrażliwe na tego wirusa, ale również chore zwierzęta mogą być źródłem wirusa dla pracującego tam personelu.
Projekt rozporządzenia wprowadza zmiany w § 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie współdziałania między organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta (Dz. U. poz. 160), zwanego dalej „rozporządzeniem”, przez dodanie w pkt 1 lit. j wskazującej rozpoznanie zakażenia wirusem SARS-CoV-2 u osób mających kontakt z norkami lub jenotami, co faktycznie dotyczy pracowników ferm hodowlanych norek lub jenotów, mających kontakt zawodowy z tymi zwierzętami. Zgodnie z kolei z § 4 pkt 2 rozporządzenia stwierdzenie obecności wirusa SARS-CoV-2 w próbkach pobranych od osób mających kontakt z norkami lub jenotami stanowić będzie okoliczność, w której powstaje obowiązek po stronie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego niezwłocznego, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia tej informacji, poinformowania o tym właściwego powiatowego lekarza weterynarii. Zmiana w § 6 rozporządzenia polega na odpowiednim dodaniu w pkt 1 rozpoznania zakażenia wirusem SARS-CoV-2 u zwierząt oraz w pkt 2 – stwierdzenia obecności wirusa SARS-CoV-2 w próbkach do badań pobranych od zwierząt, jako okoliczności, w których powstaje obowiązek po stronie powiatowego lekarza weterynarii poinformowania o tym niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia tej informacji, właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Jest to informacja niezbędna do prowadzenia przez powiatowego inspektora sanitarnego dochodzenia epidemiologicznego oraz podjęcia działań przeciwepidemicznych wobec znajdujących się w ognisku ludzi, którzy mieli kontakt z zakażonymi/chorymi zwierzętami. Jednocześnie dokonano aktualizacji załącznika do rozporządzenia polegającej na dodaniu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 do wykazu zakażeń i chorób zakaźnych objętych współdziałaniem organów.
Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) rekomenduje aktywne monitorowanie norek oraz innych podatnych zwierząt futerkowych w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, zmniejszenie ryzyka ewentualnego przenoszenia wirusa między fermami norek lub jenotów, czy pomiędzy tymi futerkowymi zwierzętami hodowlanymi a ludźmi oraz zgłaszanie pozytywnych przypadków do OIE. Takie rekomendacje zaleca również Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), a także Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w odniesieniu do personelu ferm norek i jenotów. Ponadto Komisja Europejska decyzją wykonawczą Komisji (UE) 2021/788 z dnia 12 maja 2021 r. (Dz. Urz. UE L 173 z 17.5.2021, str. 6), nałożyła na kraje członkowskie obowiązek wdrożenia zasad monitorowania i zgłaszania zakażeń SARS-CoV-2 nie tylko w odniesieniu do ferm norek, ale również jenotów, wskazując, że ten gatunek jest również wrażliwy na zakażenie tym wirusem. Organizacje ww. wskazują na kluczowe znaczenie dla wczesnego wykrywania ognisk zakażeń SARS-CoV-2 na fermach norek lub jenotów i przypadków ludzkich związanych z fermami tych zwierząt, czyli konieczność wdrożenia tzw. aktywnego nadzoru epidemiologicznego nad fermami norek i jenotów, poprzez testowanie personelu ferm, zwierząt oraz wzajemne informowanie się służb odpowiadających za zdrowie ludzi i zwierząt, w celu podjęcia szybkich i skoordynowanych działań przeciwepidemicznych. Aktywne podejście do diagnostyki personelu ferm norek i jenotów ma służyć wczesnemu wykrywaniu zakażeń u personelu ferm oraz zapobieganiu wprowadzaniu tego wirusa do ferm , a także uniknięciu dalszego jego rozprzestrzeniania się w społeczności/wśród współpracowników.
Z uwagi na sytuację epidemiczną i epizootyczną oraz ochronę zdrowia publicznego w odniesieniu do zakażeń SARS-CoV-2, a także konieczność szybkiego wdrożenia rozwiązań przewidzianych projektowaną regulacją oraz dostosowania jej do wprowadzonych na początku 2021 r. regulacji w stosunku do ferm zwierząt futerkowych przez Inspekcję Weterynaryjną, projekt rozporządzenia nie zostanie przekazany do opiniowania i konsultacji publicznych. Zatem podjęto decyzję o nieprzedłożeniu projektu do opiniowania i konsultacji, biorąc pod uwagę wyjątkowy charakter rozporządzenia.
Projekt zostanie zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Zdrowia zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248) oraz w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z § 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 2016 r. poz. 1006, z późn. zm.).
Projektowane rozporządzenie nie powoduje zwiększenia wydatków budżetu państwa na żadnym etapie jego realizacji.
Projektowane rozporządzenie nie nakłada dodatkowych obowiązków na państwowych inspektorów sanitarnych ani na powiatowych lekarzy weterynarii ponad obowiązki już dotychczas realizowane. Projektowane rozporządzenia wskazuje wyłącznie na obowiązki informacyjne w zakresie projektowanej zmiany.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na duże przedsiębiorstwa.
Przewiduje się, że projektowane rozporządzenie może mieć pozytywny wpływ na ochronę zdrowia publicznego poprzez zminimalizowanie ryzyka transmisji wirusa SARS-CoV-2 na człowieka. Ograniczenia dróg szerzenia się choroby może przyczynić się do szybszego zniesienia ograniczeń nałożonych na życie społeczne oraz gospodarkę w związku z rozwojem pandemii.
Poprawie ulegnie także bezpieczeństwo i zdrowie ludzi pracujących na fermach norek lub jenotów, lekarzy weterynarii, lokalnych społeczności w pobliżu tych ferm.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na rodzinę, obywateli oraz gospodarstwa domowe.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na sytuację ekonomiczną i społeczną rodzin, a także osób niepełnosprawnych oraz starszych, ze względu na to, że regulacja ta dotyczy obowiązków organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Weterynaryjnej.
Projektowane rozporządzenie nie wywiera wpływu na rynek pracy.
Projektowane rozporządzenie będzie miało pozytywny wpływ na zdrowie publiczne przez poprawę nadzoru epidemiologicznego i epizootycznego nad zakażeniami SARS-Co-V-2 u norek lub jenotów, jak i personelu tych ferm.
Planowane wykonanie przepisów projektowanego rozporządzenia nastąpi z dniem następującym po dniu jego ogłoszenia.
Nie planuje się ewaluacji efektów projektu, a tym samym nie stosuje się mierników dla tej ewaluacji.
Źródło: RCL
