Zmasowany atak wciąż przed nami!
Utrzymujące się od kilku lat łagodne zimy i wczesne nadejście ciepłej wiosny sprzyjają aktywności kleszczy, która rozpoczyna się już w lutym. Zmasowany atak obserwuje się w marcu i kwietniu, a szczyt wzmożonego żerowania trwa do czerwca (jesienny wysyp notuje się od sierpnia do końca października). W ciągu dni kleszcze najbardziej aktywne są rano w godzinach 8.00 -12.00 oraz po południu, po godzinie 16.00.
Omijaj gęste zarośla
Jednak bez względu na porę roku i dnia, wychodząc na łono natury, należy zachować szczególną ostrożność. Po zimie wygłodniałe pasożyty są wyjątkowo agresywne. Kojarzone dotąd z gęstymi lasami, obecnie znacznie rozszerzyły zasięg swojego występowania. Poszukując pokarmu, nie omijają miast. Pojawiają się w parkach, na skwerach, nad jeziorami, w przydrożnych rowach, a nawet w przydomowych ogródkach. Spotkać je można na terenach położonych coraz wyżej, np. w górach.
…- Wybierając się na spacer, należy chodzić środkiem ścieżek, omijając gęste zarośla, bo wbrew utartej opinii kleszcze nie spadają z drzew, ale czają się właśnie w trawach i krzakach - mówi Bożena Janicka.
Działają podstępnie
Kleszcze działają podstępnie, ich ukłucie nie boli i nie wywołuje natychmiastowych objawów (podczas wkłuwania kleszcze wydzielają razem ze śliną substancje znieczulające, co powoduje, że nawet nie zdajemy sobie z sprawy z faktu ukąszenia). Dlatego mogą utrzymywać się w skórze od kilku dni nawet do tygodnia!
…- Żeby nie przeoczyć ukąszenia po powrocie do domu należy dokładnie się obejrzeć. Sprawdzić każde miejsce na ciele, a szczególnie te, które najbardziej upodobały sobie pasożyty: pod pachami, w zgięciach kolanowych, łokciowych, za uszami, u nasady włosów - radzą lekarze PPOZ.
Gdy kleszcz wbił się w ciało
Aby uchronić się przed zakażeniem należy we właściwy sposób usunąć kleszcza. I to jak najszybciej! Absolutnie nie wolno smarować miejsca ukłucia tłuszczem, benzyną, wykręcać, ani wyciskać! Należy delikatnie chwycić kleszcza pęsetą przy samej skórze i wyciągnąć zdecydowanym ruchem obrotowym. Po usunięciu pasożyta miejsce ukłucia sprawdzić i starannie zdezynfekować. Przez 30 dni należy to miejsce obserwować pod kątem wystąpienia rumienia pełzającego. Jeśli taki wystąpi, trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem w celu zastosowania antybiotykoterapii.
Ubiór i szczepienia!
Podstawowym zabezpieczeniem przed kleszczami jest odpowiedni ubiór. Wychodząc na łono natury powinniśmy włożyć długie spodnie, zakryte buty, bluzkę z długim rękawem, a na głowę kapelusz lub czapkę z daszkiem, najlepiej w jasnych kolorach.
…- Najskuteczniejszą ochroną przed kleszczowym zapaleniem mózgu są szczepienia! Nie powinny o nich zapominać te osoby, które lubią aktywnie spędzać czas na łonie przyrody albo planują wakacje w lasach, czy nad jeziorami (nie tylko na Mazurach). Wystarczą zaledwie dwa tygodnie, aby uzyskać odporność! Dostępne są dwie skuteczne i bezpieczne szczepionki, które można stosować już u dzieci od 2 roku życia. Trzeba jednak pamiętać, że szczepionki przeciw KZM nie chronią przed ugryzieniem kleszcza, czy innymi chorobami przenoszonymi przez pajęczaki, w tym przed boreliozą (tę leczy się antybiotykami) - informuje Bożena Janicka.
Kleszczowe zapalenie mózgu
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) u części pacjentów może przebiegać bezobjawowo. U pozostałych po 7-10 dniach pojawiają się objawy grypopodobne: wysoka temperatura, bóle mięśni i stawów, bóle głowy. Mniej więcej u jednej trzeciej tych pacjentów, po kilku dniach lepszego samopoczucia, choroba uderza po raz drugi (druga faza KZM). Tym razem objawy są znacznie silniejsze i poważniejsze: bardzo wysoka gorączka, silny ból głowy, światłowstręt, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, a u niektórych pacjentów także drgawki i utrata przytomności. Jeśli dojdzie do zapalenia mózgu, rdzenia kręgowego lub móżdżku to znacznie rośnie ryzyko poważnych powikłań i zgonu. KZM leczy się tylko objawowo.
Borelioza
Pierwsze objawy rozwijają się od 1 do 3 tygodni od ukąszenia. Może pojawić się rumień wędrujący (zaczerwienienie o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów). W tej fazie mogą pojawić się objawy grypopodobne. Jeśli w porę nie zostają podane antybiotyki, borelioza przechodzi w fazę rozsianą. Od 2 tygodni do kilku miesięcy pojawiają się objawy wtórne: zapalenie stawów, zaburzenia neurologiczne i kardiologiczne. Rok od zakażenia borelioza może przejść w postać przewlekłą. Najczęstsze objawy to: gorączka, dreszcze, ból głowy, gardła, stawów, sztywność stawów, tiki mięśni. Może dojść do paraliżu mięśni twarzy, zawrotów głowy, problemów z mówieniem. Objawy boreliozy układu nerwowego (neuroboreliozy) mogą pojawić się po wielu latach od ukąszenia.
Warto wiedzieć
Kleszcze żyją w miejscach lekko wilgotnych i obfitujących w roślinność, zazwyczaj nie wyżej niż 70 centymetrów nad ziemią. Największą intensywność występowania zakażonych kleszczy stwierdzono na wyżynach i w górach, nawet do wysokości 1500 metrów npm. Naturalną ochroną przed kleszczem jest przestrzeganie higieny. Wabi je intensywny zapach potu.
Źródło: PPOZ
