Niewiele szkół ma także gabinety stomatologiczne. Sytuację miał poprawić zakup 16 dentobusów za 24 mln zł. Pod koniec maja, czyli ponad pięć miesięcy od ich zakupu, świadczenia w nich udzielane były tylko na terenie sześciu województw.

NIK alarmuje, że dostęp w szkołach do gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej.jest ograniczony. Znacząca liczba szkół po prostu ich nie posiada. Ich brak uniemożliwia pielęgniarce i higienistce szkolnej prawidłową realizację świadczeń.

NIK zwraca uwagę na duże dysproporcje w liczbie szkół posiadających gabinety pomocy przedlekarskiej między miastem a wsią. Ma je zdecydowanie więcej szkół w miastach. Na wsi gabinety są tylko w jednej trzeciej szkół podstawowych i gimnazjów.

W niewielu szkołach uczniowie mogą także skorzystać z gabinetów stomatologicznych. Znajduje się tam tylko ok. 600 gabinetów, czyli ponad 7 proc. ogólnej ich liczby (8,6 tys.). Najwyższy ich odsetek odnotowano w województwie lubelskim - ponad 22 proc. W szkołach w województwie lubuskim i podkarpackim w ogóle nie ma gabinetów stomatologicznych.

Z roku na rok maleje liczba wypadków w szkołach - z 71 tys. w roku szkolnym 2014/ 2015 do blisko 60 tys. w 2016/2017, to nadal zdarzają się one dość często. Najczęściej dochodziło do nich w szkołach podstawowych (blisko 47 proc. wszystkich wypadków w trzech rocznikach). Najmniej wypadków było w zasadniczych szkołach zawodowych (1,6 proc.). Uczniowie najczęściej ulegali im na zajęciach wychowania fizycznego oraz podczas przerw. Ich przyczyną była głównie nieuwaga i nieumyślne uderzenie.

NIK ocenia, że duża liczba wypadków, szczególnie w szkołach podstawowych, wymaga obecności w nich pielęgniarki, tak aby możliwe było szybkie udzielenie pomocy medycznej. W większości szkół jest ona jedyną osobą z przygotowaniem medycznym.

Zdaniem NIK zmiany wymaga także czas pracy pielęgniarek w szkołach. Obecnie zależy on od liczby uczniów, a nie czasu pracy szkoły i bytności w niej uczniów. W tej sytuacji w mniejszych szkołach pielęgniarka może przychodzić do szkoły tylko raz lub kilka razy w tygodniu, bądź codziennie na zaledwie kilka godzin. Uczniowie powinni być objęci opieką pielęgniarek w wymiarze czasu wprost proporcjonalnym do planu godzin lekcyjnych, a nie ich liczby w szkole.

Dodatkowo kontrola NIK wykazała, że pielęgniarki nie były dostępne w szkole nawet w tym czasie, który wynikał z liczby uczniów objętych opieką. Dotyczyło to siedmiu z 11 kontrolowanych podmiotów leczniczych ( blisko 64 proc.).

Oprócz funduszy na wyposażenie gabinetów z budżetu państwa przeznaczono także środki na zakup pojazdów medycznych, w których będą udzielane świadczenia z zakresu stomatologii.

16 dentobusów (po jednym na każde województwo) kosztowało blisko 24 mln zł. Wybrany dostawca pojazdów dostarczył je już w grudniu 2017 r. Do czasu zakończenia kontroli NIK, czyli w marcu br., nie zostały one przekazane do używania i stały w depozycie u sprzedającego. Do tego czasu NFZ nie podpisał żadnej umowy na udzielanie świadczeń stomatologicznych w dentobusach - w siedmiu województwach do prowadzonych postępowań w tym zakresie nie przystąpił żaden podmiot. Powodem jest niska wycena świadczeń udzielanych w gabinetach stomatologicznych „na kółkach”.

Narodowy Fundusz Zdrowia zapowiedział, że w celu zwiększenia zainteresowania podpisaniem umów z NFZ, planuje wprowadzić korektę wyceny świadczeń udzielanych w dentobusach (projekt zarządzenia jest obecnie przygotowywany).

Ale w ocenie NIK zakup dentobusów jest działaniem doraźnym, nierozwiązującym istoty problemu. Nie zapewni poprawy stanu uzębienia u dzieci i młodzieży.

Z ankiety NIK wypełnionej przez ponad 3,5 tys. rodziców i opiekunów wynika, że 65 proc. badanych popiera utworzenie gabinetów lekarskich w szkołach. Jeszcze więcej, bo 71 proc. ankietowanych wypowiedziało się za utworzeniem tam gabinetów stomatologicznych. Za to połowa rodziców była przeciwna wykonywaniu obowiązkowych szczepień ochronnych w szkołach.

Z ankiety NIK wynika także, że:

• 50 proc. rodziców oceniło opiekę pielęgniarki lub higienistki szkolnej, sprawowaną na terenie 84 proc. szkół, na poziomie średnio zadowalającym
• 46 proc. rodziców było bardzo zadowolonych ze sprawowanej opieki przez lekarzy, na terenie 3 proc. szkół
• 42 proc. oceniło profilaktyczną opiekę lekarza dentysty, obejmującą 6 proc. szkół, na poziomie średnio zadowalającym

Źródło: NIK