Grupa antyszczepionkowców Stop NOP wysuwa argument, że zmuszanie do wykonywania szczepień ochronnych jest niezgodne z konstytucją. Jak Pan, jako główny inspektor sanitarny komentuje tego typu opinię?
Zgodnie z konstytucją państwo obowiązane jest stać na straży bezpieczeństwa obywatela. Jednym z takich elementów ochrony dziecka czy dorosłego są szczepienia ochronne. Szczepienia ochronne nie są przeprowadzane tylko po to, by zrobić akcję i spowodować wzrost liczby osób zaszczepionych. Głównym celem jest, by osoby te były zabezpieczone przed poważnymi powikłaniami związanymi z zachorowaniem.
Jak często i jakie kary stosuje GIS wobec osób, które uchylają się od tego obowiązku?
Jeżeli chodzi o osoby uchylające się od szczepień obowiązkowych kary może nałożyć wojewoda. Są to grzywny, ale procedura do momentu nałożenia kary przez wojewodę jest długa. Najpierw są pouczenia przez punkt szczepień ochronnych, potem przez państwową stację sanitarno-epidemiologiczną czyli państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Jeżeli ta akcja uświadamiająca nie poskutkuje, to takim następnym elementem jest możliwość nałożenia grzywny przez wojewodę.
Jak Pan ocenia skuteczność tego sytemu karania?
W ciągu ostatnich kilku lat zwiększyła się parokrotnie liczba osób uchylających się od szczepienia (od kilku tysięcy przed rokiem 2010 po dwadzieścia kilka tysięcy w ostatnim roku). Ale pamiętajmy, że nadal jest to ułamek procenta w całej populacji dzieci. Jeżeli wyszczepialność mamy na poziomie dziewięćdziesięciu kilku procent, to ta struktura kokonu jaka stworzy się wokół jednej osoby, która nie może być zaszczepiona - jak dzieci z obniżoną odpornością, chore na białaczkę, z chorobami nowotworowymi, nie jest wystarczająca i choroba, jaką dzieci zdrowe przejdą lekko, takie dziecko może czasami zabić. Z tego względu system szczepień ochronnych prócz chronienia całej populacji dzieci dodatkowo potrzebnych jest dla tych właśnie dzieci z obniżoną odpornością.
A co Pan sądzi o pomyśle podniesienia kar finansowych, i to dość wysoko, za uchylanie się od szczepień?
Myślę, że to nie kary tu są najważniejsze. Najistotniejsza jest świadomość. O szczepieniach powinniśmy dużo mówić by młodzi rodzice nie dali sobie mieszać w głowach przez różne ruchy i stowarzyszenia, które mówią o szkodliwości szczepień. Jeżeli dojdzie do powikłania po szczepionce, musimy o tym głośno powiedzieć. Nie wolno takiej sytuacji zamiatać pod dywan. Rejestr szczepień i powikłań poszczepiennych jest prowadzony i gdyby jakakolwiek szczepionka była niebezpieczna, to oczywiście byłaby wycofana z rynku.
