Zgodnie z ustawą, świadczeniobiorcy zawierający umowę dotyczącą świadczeń opieki zdrowotnej, są w obowiązku stosować standardy rachunku kosztów. Obecnie działając w ramach POZ podmioty prowadzą księgowość w układzie rodzajowym, typowym dla innych jednostek gospodarczych. Dotąd, rachunkiem kosztów obarczone były podmioty zainteresowane współpracą z AOTMiT i przekazywały dane na rzecz taryfikacji świadczeń.
- Od początku przyszłego roku obowiązek ten obejmie wszystkich świadczeniodawców realizujących umowę z NFZ, także działających w POZ. Te same koszty, księgowane dotychczas jedynie syntetycznie w prostym układzie rodzajowym, będą dzielone szczegółowo na dwóch poziomach analitycznych oraz przyporządkowywane do tzw. układu podmiotowo-funkcjonalnego. Stosowany będzie rozbudowany system ewidencji i rozliczania kosztów, obejmujący wszystkie koszty ponoszone u świadczeniodawcy.
W momencie wejścia nowego aktu prawnego pojawi się obowiązek separowania ośrodków powstawania kosztów. W tej sytuacji, koniecznie będzie przygotowanie tabelarycznych wykazów zużycia konkretnych materiałów, sprzętu medycznego oraz czasu pracy osób odpowiedzialnych za medyczne procedury.
- Wdrożenie kolejnego, obciążającego obowiązku biurokratycznego może przyczynić się do sytuacji, w której przestrzeganie przepisów księgowych będzie dominować nad profilaktyką, diagnozowaniem i leczeniem pacjentów. Zagrożenie to występuje zwłaszcza w niewielkich przychodniach, które dominują w POZ.
- W POZ świadczeniodawca otrzymuje środki finansowe na całą opiekę nad pacjentem, a nie za poszczególne procedury (metoda kapitacyjna – per capita). Dla zainteresowanych, śledzenie przychodów, kosztów i zysku jest możliwe na podstawie obecnie istniejącej sprawozdawczości finansowej.
- Działające w POZ niewielkie podmioty nie dysponują komórkami administracyjnymi i księgowymi oraz dodatkowym personelem, mogącym podjąć się prowadzenia zaproponowanego, szczegółowego rachunku kosztów. Występująca u nich sytuacja jest odmienna niż w dużych podmiotach szpitalnych.
- Rozbudowana ewidencja kosztów, obowiązująca nawet małe podmioty POZ, znacząco zwiększy środki wydatkowane na usługi księgowe. Będą one pochodziły z kwot otrzymywanych na opiekę medyczną nad pacjentami.
- W niewielkich podmiotach opieki podstawowej nie odbywały się pilotaże sprawdzające wykonalność i koszty omawianego przedsięwzięcia.
- Wprowadzenie rozporządzenia, które w sposób nieuzasadniony zwiększa szczegółowość informacji rejestrowanej w systemie finansowo-księgowym i rozbudowuje go o dodatkowe, niepotrzebne poziomy analityczne spotka się z dużym niezadowoleniem świadczeniodawców POZ.
- Oddzielne kalkulowanie kosztów zarządzania, kształcenia (np. kierownik specjalizacji) lub realizacji badań naukowych będzie arbitralne i obarczone ryzykiem wypaczeń. Zalecane jest, aby wszystkie koszty osobowe były ewidencjonowane z uwzględnieniem 19 kategorii niepasujących do POZ. Bezsensowne jest obciążanie podmiotów POZ przypisywaniem, wyliczaniem i raportowaniem wg przyjętych rozdzielników, kosztów m. in. energii elektrycznej oraz wody i ścieków. Pierwsze z nich maiłyby uwzględniać zainstalowaną moc maszyn i urządzeń lub moc źródeł światła, a drugie liczbę punktów poboru wody i odpływu ścieków. Podmioty POZ dysponują komputerem, aparatem EKG, czasami także spirometrem lub USG. Urządzenia te nie zużywają znaczących ilości energii.
- Konieczne będzie organizowanie wsparcia dla POZ w zakresie prowadzenia rachunku kosztów, w tym metod gromadzenia, kwalifikowania kosztów oraz przetwarzania i raportowania informacji.
- Rachunek kosztów prowadzony dla jednostek POZ jest biurokratycznym ciężarem oraz nie wpłynie na polepszenie dysonowania finansami.
- Z uwagi na fakt, że rozporządzenie jest wykonaniem dyspozycji ustawowej, powinny zostać zmienione zapisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zmiana powinna polegać na zniesieniu obowiązku prowadzenia rachunku kosztów w podmiotach udzielających świadczeń w POZ.
Źródło: KLRwP
