- Bez właściwego porozumienia lekarza z chorym proces leczenia nie jest możliwy  - mówi w rozmowie z Iwoną Schymallą dr n. med.  Katarzyna Jankowska, prezes Polskiego Towarzystwa Komunikacji Medycznej.

Jakie znaczenie dla procesu leczenia ma właściwa komunikacja z pacjentem?

Bez właściwego porozumienia lekarza z chorym proces leczenia nie jest możliwy. Właściwa diagnoza może zostać postawiona tylko na podstawie prawidłowo zebranego wywiadu. Odpowiednie przekazanie informacji o rozpoznaniu i  wynikających z niego  zaleceniach pozwala pacjentowi na  realizację terapii. Komunikacja medyczna, rozumiana jako zebranie wywiadu, przekazanie informacji o rozpoznaniu i rokowaniu, przekazanie i przedyskutowanie z pacjentem zaleceń pozostaje współcześnie podstawowym elementem  sztuki lekarskiej.

Jak zatem mówić, aby skutecznie komunikować się z pacjentem?

Zdrowie i życie to dla większości z nas najwyższe wartości, stąd szczególny charakter porozumienia lekarza z pacjentem. Komunikacja interpersonalna  jest wzajemną wymianą informacji. Warto podkreślić, że we wszystkich relacjach najtrudniejszym elementem komunikacji  nie jest mówienie lecz słuchanie. Jest to  szczególnie istotne wobec ogromnego obciążenia lekarzy powinnościami biurokratycznymi. W obecnym systemie opieki medycznej czasami coraz trudniej jest usłyszeć głos pacjenta.

Dlaczego lekarze coraz częściej wskazują na potrzebę doskonalenia umiejętności kontaktowania się z chorym?

Jesteśmy świadkami bardzo szybkich przemian  socjologicznych, zmienia  się model relacji między lekarzem a pacjentem. Relacja paternalistyczna w medycynie ustępuje miejsca relacji partnerskiej. Pojawiają się coraz węższe specjalizacje medyczne. Lekarze i cały personel medyczny obciążeni są dużą ilością obowiązków dokumentacyjnych i biurokratycznych, które zajmują większość ich czasu. Podstawowym źródłem wiedzy medycznej staje się Internet a nie lekarz  jak jeszcze przed kilku laty. Powstają coraz doskonalsze elektroniczne, algorytmiczne systemy  diagnostyczne. Czy mogą zastąpić lekarza?  Nie, ponieważ skuteczne prowadzenie terapii  oparte jest w dużej mierze na właściwej relacji między lekarzem a pacjentem, a  umiejętność jej stworzenia jest elementem doskonałości. Lekarze  podkreślają, że kompetencje komunikacyjne są wsparciem w trudnych sytuacjach w praktyce medycznej.

Jakie zadania realizuje Polskie Towarzystwo Komunikacji Medycznej?

Polskie Towarzystwo Komunikacji Medycznej, założone w Federacji Polskich Towarzystw Medycznych jest interdyscyplinarnym stowarzyszeniem którego celem jest działanie na rzecz rozwoju komunikacji medycznej w Polsce. Prace i działania Towarzystwa  opierają się na doświadczeniu i wiedzy uznanych autorytetów medycznych, wchodzących w skład jego Rady Naukowej. Dążymy do stworzenia środowiska współpracy ekspertów w różnych dziedzinach medycyny i komunikacji, które pozwoliłoby przenieść wyniki badań naukowych w tej dziedzinie do praktyki medycznej dla zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów i poprawy jakości opieki medycznej w Polsce. W działanie Towarzystwa włączona została zaangażowana młodzież akademicka. Planujemy współpracę z organami administracji państwowej, samorządami zawodowymi oraz stowarzyszeniami, w celu zapewnienia właściwej jakości komunikacji medycznej w Polsce. Będziemy prowadzić i wspierać różne formy działalności szkoleniowej i edukacyjnej, podejmowanej na rzecz przedstawicieli środowiska medycznego dla rozszerzania wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie komunikacji medycznej.