W związku z narastającą plagą otyłości u dzieci i młodzieży Instytut Żywności i Żywienia opracował listę produktów spożywczych i napojów, które powinny być dostępne w sklepikach szkolnych. Eksperci IŻŻ wskazali też cztery grupy produktów, które nie powinny być tam sprzedawane. O jakie produkty chodzi?

- Sklepiki szkolne odgrywają ważną rolę w żywieniu dzieci i młodzieży, zwłaszcza obecnie, w obliczu narastania epidemii otyłości. Dlatego działalność sklepików szkolnych powinna być jak najszybciej uporządkowana i uregulowana, tak aby sprzyjały one zdrowiu. Wiele krajów szuka rozwiązań, które zagwarantują, że w sklepikach szkolnych sprzedawane będą tylko te produkty spożywcze, które nie zwiększają ryzyka powstania otyłości i innych przewlekłych chorób niezakaźnych. Również w Polsce konieczne jest rozwiązanie tego problemu, najlepiej poprzez wypracowanie wspólnego stanowiska przedstawicieli nauki, przemysłu i polityki. Jednym z możliwych rozwiązań jest opracowanie listy produktów, które mogą być sprzedawane w sklepikach szkolnych. Wybór tych produktów musi się jednak odbywać w oparciu o jasne kryteria, takie jak: normy żywienia człowieka, oficjalne zalecenia żywieniowe, czy tworzone obecnie przez naukowców systemy profili żywieniowych. Taki model działania został wypracowany m.in. w Danii i Szwecji – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia.

Co powinno być sprzedawane w sklepikach szkolnych:

1.            Kanapki - do ich przygotowania zalecane jest użycie:

                - pieczywa razowego / pełnoziarnistego: żytniego, pszennego, mieszanego;

                - wędlin, np. szynki, polędwice – drobiowe, wołowe, wieprzowe

(kryterium ≤ 10  g tłuszczu/100 g), ryb, jaj, serów;

                - wszystkie kanapki powinny zawierać dodatek świeżych warzyw.

2.            Mleko, napoje mleczne, jogurty, kefiry, maślanki.

3.            Produkty mleczne typu serki i desery mleczne

(kryterium ≤ 13,5 g cukrów/100 g).

4.            Zbożowe produkty śniadaniowe oraz inne produkty zbożowe, bez dodatku cukrów oraz o obniżonej lub o niskiej zawartości soli/sodu, w tym:

                - płatki śniadaniowe, musli;

                - chrupki jedno- i wielozbożowe;

                - pieczywo chrupkie, wafle ryżowe, maca.

5.            Świeże owoce i warzywa przygotowane do bezpośredniego spożycia.

Zaleca się, aby owoce i warzywa w całości lub pokrojone były podzielone na porcje.

6.            Suszone owoce i warzywa, orzechy, nasiona i migdały, bez dodatku cukrów oraz bez dodatku soli i tłuszczu.

7.            Soki warzywne, owocowo-warzywne, owocowe.

8.            Nektary warzywne, owocowo-warzywne, owocowe.

9.            Przeciery oraz musy owocowe, warzywne i owocowo-warzywne z przecierów i soków, bez dodatku cukrów.

10.          Naturalna woda mineralna, woda źródlana, woda stołowa.

Lista produktów zakazanych:

1.            Napoje gazowane i niegazowane z dodatkiem cukrów.

2.            Napoje energetyzujące i izotoniczne.

3.            Słodycze.

4.            Słone przekąski: chipsy ziemniaczane, smakowe, snacki, słone paluszki itp.