Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda zainicjował prace związane z powstawaniem Narodowej Strategii Onkologicznej. Jakie są główne założenia tej strategii?
J.W.: Bardzo się cieszę, że Pan Prezydent dodał sprawczego impulsu, ponieważ od kilku lat w środowisku onkologów trwały przygotowania do ustalenia narodowej strategii zwalczania chorób nowotworowych. Taka strategia jest dokumentem koniecznym, ponieważ jest to zespół działań obejmujących całe społeczeństwo. I należy skoordynować działania wszystkich instytucji państwowych, wielu interesariuszy, także organizacji pozarządowych, wręcz zaangażowanie społeczeństwa. Bo są to działania począwszy od wczesnej profilaktyki, czyli zapobiegania zachorowaniom, przez profilaktykę wtórną, czyli wczesne wykrywanie choroby, wtedy kiedy jest ona uleczalna oraz cały kompleks zagadnień związanych z zapewnieniem zintegrowanej, całościowej opieki nad pacjentem od rozpoznania do zakończenia procesu leczenia. A także opieki po zakończeniu leczenia, czyli dla osób wyleczonych lub opieki terminalnej dla tych, których nie da się wyleczyć. Jest to więc dokument konieczny. Wiele instytucji narodowych, Światowa Organizacja Zdrowia, Międzynarodowe Stowarzyszenie Zwalczania Nowotworów UECC, opracowały dokumenty pomocne w przygotowaniu takiej strategii, które ją strukturyzują, dostarczają narzędzi oceny planu strategicznego, by zobaczyć, czy jest on realistyczny i czy da się go wykonać. Także to jest duża praca. I wobec tego konieczne jest desygnowanie odpowiednich osób, instytucji, które się tym zajmą w sposób nie tylko skoordynowany, ale jeszcze osadzony w czasie, tzn. że muszą być jeszcze wyznaczone punkty czasowe, do których osiągniemy konkretne cele. Oczywiście, ostateczny cel strategii jest jeden – zmniejszenie zachorowalności oraz umieralności, dlatego że okoliczności epidemiologiczne w Polsce są niekorzystne. Z jednej strony mamy mniejszą zachorowalność, niż wynosi średnia europejska, z drugiej umieralność jest większa niż średnia europejska. Czyli, są rozwarte nożyce, tak bym powiedział, które stawiają nas niestety na dole drabiny cywilizacyjnej. Musimy sobie z tym jakoś poradzić, ponieważ choroby nowotworowe to drugi zabójca w skali całej populacji, a w u osób powyżej 60. roku życia to jest pierwszy zabójca.
Jest Pan dyrektorem Centrum Onkologii, Instytutu, który jest wiodącą placówką jeśli chodzi o aspekty kliniczne, ale też naukowe. Jakie będzie miejsce i rola Instytutu w tej nowej strategii?
J.W.: Planowane jest w niedługim czasie wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej. Jak wiemy rozpoczął się już pilotaż tego rozwiązania w dwóch województwach. Liczymy bardzo na to, że wnioski z tego pilotażu będą szybko opracowane i wyciągnięte. Na podstawie nich będzie można ewentualnie skorygować czy dopasować całą koncepcję krajowej sieci, w której Instytut Onkologii ma mieć przypisaną rolę krajowego koordynatora sieci. Ta koordynacja miałaby polegać po pierwsze na analizie informacji, czyli cały system informatyczny, który by integrował krajową sieć onkologiczną jest tu podstawowym elementem jak układ nerwowy. I Instytut Onkologii jest przygotowany by być nośnikiem takiego centrum analitycznego, ponieważ prowadzi od bardzo wielu lat krajowy rejestr nowotworów, który jest naukową bazą danych, nie jest powiązany z żadnymi interesariuszami, jest bazą czysto naukową, posiada wiarygodne dane sprawdzone naukowo i dojrzałe, oparte na badaniach histopatologicznych. Także, jest źródłem wiarygodnych danych do podejmowania decyzji, w oparciu o dane dotyczące zachorowalności i umieralności.
