Depresja stanowi jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób psychicznych. Szacuje się, że w Polsce około 1,5 mln osób cierpi na depresję, z czego ponad 80% przypadków dotyczy osób w wieku 30–59 lat.

Częstość występowania zaburzeń depresyjnych jest dwukrotnie wyższa u kobiet niż u mężczyzn. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w 2018 r. wartość refundacji świadczeń udzielonych z powodu depresji wynosiła 249,2 mln złotych.

Depresja jest wiodącą na świecie przyczyną niesprawności i niezdolności do pracy. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2020 r. wystawiono 385,8 tys. zwolnień z tytułu choroby własnej z powodu depresji. Blisko połowa zaświadczeń z powodu depresji dotyczyła osób w wieku 35–49 lat. Koszty społeczne zaburzeń depresyjnych w Polsce, związane z utraconą produktywnością, szacowane są na 1–2,6 mld złotych rocznie. Nieleczona lub niewłaściwie leczona depresja jest główną przyczyną samobójstw.

Szacuje się, że 30% pacjentów nie reaguje na klasyczne metody leczenia depresji – gdy nie ma poprawy po co najmniej dwóch terapiach z użyciem leków przeciwdepresyjnych, stwierdza się tzw. depresję lekooporną.

U pacjenta z depresją lekooporną występuje kilkukrotnie wyższe ryzyko popełnienia samobójstwa, dwukrotnie wyższe ryzyko hospitalizacji oraz dłuższy o 40% czas hospitalizacji niż u chorych z zaburzeniami depresyjnymi reagującymi na leczenie. Ponadto pacjenci z depresją lekooporną przyjmują 1,4–3 razy więcej leków psychotropowych, a koszty hospitalizacji są ponad sześciokrotnie wyższe w porównaniu do kosztów hospitalizacji pacjentów z depresją reagującą na leczenie. Niewłaściwe leczenie depresji lekoopornej generuje istotne skutki zdrowotne, społeczne i ekonomiczne, którym można zapobiegać poprzez opracowanie modelu opieki nad pacjentem z depresją lekooporną, opartego na aktualnej wiedzy medycznej.

Tymczasem brak jasno zdefiniowanego modelu opieki nad pacjentem z depresją lekooporną, uwzględniającego miejsce realizacji świadczeń, ścieżkę pacjenta, opiekę interdyscyplinarnego zespołu terapeutycznego oraz dostęp do bezpiecznych i skutecznych terapii sprawiają, że skuteczność leczenia depresji lekoopornej w Polsce jest znacząco niższa niż w krajach Europy Zachodniej.

W publikacji „Stanowisko Instytutu Ochrony Zdrowia w sprawie leczenia depresji lekoopornej w Polsce” znaleźć można m.in. opracowane przez wybitnych ekspertów z dziedziny psychiatrii, farmakoekonomii i zdrowia publicznego zwarte rekomendacje w zakresie zapewnienia choremu na depresję lekooporną pełnego dostępu do skutecznego i bezpiecznego leczenia.

Publikacja dostępna jest w całości pod adresem: https://www.ioz.org.pl/raporty