Absurdy w ochronie zdrowia: pacjent nie może być „ani bardziej zdrowy, ani bardziej chory”

"Systemowo przyzwyczailiśmy się do funkcjonowania programów lekowych. Chociaż mnie jako lekarzowi jest czasami trudno zaakceptować obecność różnych kryteriów włączenia do programu, lub kryteriów wyłączeń. Jestem przeciwnikiem usztywnionych programów lekowych i braku możliwości ich modyfikacji. Podam tylko dwa przykłady. Jeden ze strony chłoniakowej, gdzie program był felernie skonstruowany, uniemożliwiający leczenie nawrotu chłoniaków agresywnych immuno-chemioterapią. Tak naprawdę, jakby lekarz leczył zgodnie z programem lekowym, to popełniałby błąd w sztuce. Co jest bardziej bulwersujące – dwóch kolejnych konsultantów krajowych zwracało na to uwagę, eksperci również. Były kontrole w ośrodkach hematologicznych, które wytknęły błędy w programach lekowych. I co najgorsze, zostały zasądzone przez NFZ kary za niestosowanie się do programu lekowego. Tym jesteśmy jako środowisko zbulwersowani, bo to nie jest tak, że nikt nie widział tych błędów, one były wielokrotnie raportowane. Natomiast nasza ustawa refundacyjna usztywnia możliwości zmiany programów lekowych, przerzucając to najczęściej na firmy farmaceutyczne. To jest zatrważające. Gdy mówimy o przewlekłej białaczce limfocytowej, to mamy tam kryteria włączenia uzależniające od stanu sprawności. Np. mamy w jednym z programów lekowych tylko stan sprawności równy jeden. Czyli pacjent nie może być „ani bardziej zdrowy, ani bardziej chory”, co nie jest zgodne z zasadami wiedzy medycznej. Jeśli ograniczenie stanu sprawności wynika z tego, że choroba jest agresywna, to jest to wskazanie do rozpoczęcia leczenia i błędem jest niepodawanie optymalnej terapii. Programy lekowe wyliczane właśnie na podstawie sprawności ogólnej mogą doprowadzić do tego, że ci najbardziej potrzebujący, u których wszystkie objawy ogólne są związane z aktywną chorobą, mogą nie zakwalifikować się do leczenia. I znowu na to zwracamy uwagę, ale to też nie jest aktualizowane przy kolejnych decyzjach refundacyjnych. Moim zdaniem skoro tak przywykliśmy do programów lekowych, a listy refundacyjne są co dwa miesiące aktualizowane, to na poziomie ministerstwa powinna istnieć możliwość modyfikacji. Ale to wymaga zmiany ustawy refundacyjnej. Bo teraz minister, widząc nawet błędy, nie jest w stanie zmienić programu lekowego. Aktualnie przejście z programu lekowego do katalogu jest w zasadzie możliwe tylko, jeśli lek dostępny w programie lekowym stanie się generycznym lub biopodobnym. Jesteśmy skazani na podejście nie merytoryczne tylko czysto finansowe. Jak lek staje się tani, to wtedy jest dostępny w katalogu. I nie zauważamy ruchu przechodzenia leków nowoczesnych z programów lekowych do katalogu chemioterapii."