Do konsultacji przekazano Projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z założeniami Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID -19, celem jest objęcie szczepieniem największej liczby dorosłych obywateli, w tym zabezpieczenie dodatkowych środków prawnych dedykowanych wystąpieniu niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP), co zgodnie z projektem będzie dotyczyć również szczepień realizowanych w ramach programu szczepień ochronnych. Obecnie obowiązujące przepisy nie zapewniają środków prawnych (osobom szczepionym przeciwko COVID-19, jak i realizującym szczepienia obowiązkowe), które umożliwiałyby szybkie uzyskanie świadczenia pieniężnego w związku z zaistniałymi działaniami niepożądanymi w wyniku podania szczepionki.
Takie rozwiązania obecnie funkcjonują w 11 krajach europejskich, a w kolejnych trwają prace nad przyjęciem stosownej regulacji.
Aktualnie wymóg wykonania obowiązkowego i zalecanego szczepienia ochronnego poprzedzonego lekarskim badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania obowiązkowego szczepienia ochronnego, jest normą ustawową o charakterze bezwzględnie obowiązującym.
Uzasadniona jest konieczność nadania uprawnień do przeprowadzenia badania kwalifikacyjnego osobom wykonującym zawód medyczny innym niż lekarz. Zmiana jest podyktowana planowanym nadaniem uprawnień do kwalifikacji szczepień stosowanych przy szczepieniach obowiązkowych osób dorosłych (np. p/WZW typu b, p/wściekliźnie, p/tężcowi) i zalecanych (p/grypie, p/pneumokokom) ze wskazaniem wykonywania takiego badania wykluczającego przeciwskazania do szczepienia przez felczerów, pielęgniarki, położne, tak aby zwiększyć dostępność personelu przy udzielanych świadczeniach.
Zakłada się powołanie Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Świadczenia kompensacyjne będą uzyskiwane na drodze decyzji administracyjnej wydanej przez Rzecznika Praw Pacjenta w wyznaczonym przepisami maksymalnie 60-dniowym terminie na rozpatrzenie wniosku, co zapewni szybkie ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia i jego wypłatę w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
Świadczenie kompensacyjne będzie przyznawane przez Rzecznika Praw Pacjenta. Dodatkowo przy Rzeczniku Praw Pacjenta zostanie powołany Zespół do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Zadaniem tego Zespołu będzie sporządzenie opinii merytorycznej w zakresie wystąpienia działania niepożądanego i jego skutków, po uzyskaniu której Rzecznik Praw Pacjenta wyda rozstrzygniecie w zakresie przyznania świadczenia kompensacyjnego i jego wysokości albo odmowie przyznania tego świadczenia.
Świadczenie kompensacyjne będzie miało charakter zryczałtowanej kwoty, której wysokość została wskazana w przepisach projektowanej ustawy. Jej wysokość będzie uzależniona przede wszystkim od długości okresu hospitalizacji, przy czym dolny limit świadczenia kompensacyjnego wyniesie 10 000 zł w przypadku hospitalizacji wynoszącej od 14 do 30 dni, zaś górny 100 000 zł w przypadku hospitalizacji trwającej powyżej 120 dni. W przypadku wstrząsu anafilaktycznego, który będzie wymagał obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym albo izbie przyjęć lub hospitalizacji do 14 dni świadczenie wyniesie 3 000 zł. Świadczeniem kompensacyjnym zostaną objęte działania niepożądane, które wystąpiły w wyniku szczepień wykonanych po dniu 26 grudnia 2020 r., w przypadku szczepień przeciwko COVID-19, tj. które wystąpiły jeszcze przed wejściem w życie przepisów oraz pozostałych szczepień przeprowadzonych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Głównym źródłem finansowania Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych będą wpłaty na rachunek bankowy Funduszu dokonywane przez podmioty (firmy farmaceutyczne, hurtownie), które zawarły ze Skarbem Państwa umowę na dostawę szczepionek do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych realizowanych w ramach Programu Szczepień Ochronnych. Natomiast w przypadku szczepionek zakupionych na podstawie porozumienia dotyczącego wczesnego zakupu szczepionek przeciwko chorobie COVID-19 wywoływanej przez wirusa SARS-CoV-2, zawartego między Komisją Europejską i państwami członkowskimi Unii Europejskiej źródeł finansowania będzie fundusz przeciwdziałania COVID -19.
W świetle dotychczasowych przepisów nowelizowanej ustawy wykonanie obowiązkowego szczepienia ochronnego jest poprzedzone lekarskim badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania obowiązkowego szczepienia ochronnego. W wyniku zmiany w art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, zwanej dalej „ustawą”, wykonanie obowiązkowego szczepienia ochronnego będzie poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania obowiązkowego szczepienia ochronnego (zwane dalej badaniem). Zgodnie z projektowanym art. 17 ust. 2a ustawy badanie będzie przeprowadzać lekarz albo inna osoba posiadająca kwalifikacje, określone na podstawie ust. 10 pkt 2a.
Powyższe upoważnienie umożliwi Ministrowi Zdrowia określenie kwalifikacji osób przeprowadzających badanie kwalifikacyjne w rozporządzeniu w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Zmiana jest podyktowana planowanym nadaniem uprawnień do kwalifikacji szczepień stosowanych przy szczepieniach obowiązkowych osób dorosłych (np. WZW typu b, p/wściekliźnie, tężcowi) i zalecanych (p/grypie, pneumokokom) ze wskazaniem wykonywania takiego badania wykluczającego przeciwskazania do szczepienia przez felczerów, pielęgniarki, położne, tak aby zwiększyć dostępność personelu przy udzielanych świadczeniach. Zmieniane przepisy nie będą miały wpływu na realizację szczepień przeciwko COVID -19.
Konsekwentnie projekt dostosowuje w art. 17 ust. 4 oraz ust. 5 ustawy, przepisy wskazując, że za czynność wydania zaświadczenia ze wskazaniem daty i godziny przeprowadzonego badania oraz za wydanie skierowania do konsultacji specjalistycznej osoby objętej obowiązkiem szczepienia ochronnego jest odpowiedzialna przeprowadzająca badanie.
Projekt: TU
Źródło: RCL
