Na terenie szpitala mieliśmy wówczas dostępnych tylko 40 tabletek!

O problemie z dostępnością leków słyszymy od długiego czasu. Braki różnych leków dotyczą całej Europy. W UE, ale i poza nią, czyli także na przykład na terenie wielkiej Brytanii. Wiadomo także, że jest to globalny problem. Jednak prawdziwym dramatem jest, kiedy pacjent nie może liczyć na podanie leku, nawet w szpitalu, ani tym bardziej zakupieniu go w aptece. Jak zatem rozwiązać ten problem?

Problem z dostępnością leków ma wiele przyczyn. Wśród nich są m.in. zlokalizowanie zakładów produkcyjnych w odległych miejscach np. w Chinach, nagła likwidacja tych fabryk, przeniesienie ich w inne, odleglejsze miejsce, a w konsekwencji problemy logistyczne, jak również katastrofy naturalne zaburzające łańcuchy produkcji oraz dostaw leków. Zatem czas od produkcji do wprowadzenia do sprzedaży zajmuje często nawet kilka miesięcy. Jak podkreśla prof. Kopyta: – W tak zwanym okresie przejściowym korzystamy z rezerw lekowych, ale i te zapasy są wyczerpywalne. W niektórych przypadkach istnieje możliwość zamiany leku brakującego na jego odpowiednik, bywa jednak i tak, że zamiennik nie istnieje. Np. wiosną w Polsce brakowało leku przeciwpadaczkowego o nazwie clobazam; a jest to lek kluczowy w terapii niektórych padaczek lekoopornych i stanowi niezbędny element politerapii, ponadto - jak każdy lek przeciwpadaczkowy, musi być on stosowany systematycznie i nie wolno nagle zaprzestać jego podawania - Na terenie szpitala mieliśmy wówczas dostępnych tylko 40 tabletek! Na szczęście niedobory szybko zostały uzupełnione. W obecnej chwili lek jest już dostępny dla pacjenta z receptą, ale proszę zauważyć, że tego typu sytuacji doświadczamy my, lekarze, pacjenci w Polsce ale i Europie. Wiem od kolegów z Holandii , ze doświadczali tego niedoboru w analogicznym czasie – mówi prof. Kopyta.

Często lekarze szukają zamiennika leku, z innej firmy, ale bywa również tak, że i ten zamiennik jest niedostępny.

Europejska Agencja Leków z kampanią #ItTakesATeam

Po wielu rozmowach, spotkaniach i webinarach ze środowiskiem medycznym, farmaceutycznym ale i także pacjentami, Europejska Agencja Leków ( EMA, European Medicines Agency ) wraz z EPNS ( European Pediatric Neurology Society) oraz innymi organizacjami z branży opieki zdrowotnej i konsumenckiej, rozpoczęła kampanię pod hasztagiem #ItTakesATeam, aby zwiększyć świadomość tego, jak wszyscy możemy pomóc w zapobieganiu niedoborom leków i radzeniu sobie z nimi. Projekt ma za zadanie zmobilizowanie różnych organizacji europejskich, aby przyjrzeć się problemowi dotyczącemu niedoborów leków. Przedstawiciele czerpiąc wiedzą z poprzedniego sezonu infekcyjnego i istniejących wówczas niedoborów na antybiotyków z wyprzedzeniem przygotowuje kraje europejskie na kolejny sezon infekcyjny.

Istnieje także możliwość podjęcia działań solidarnościowych polegających na dystrybucji leków pomiędzy poszczególnymi krajami, jeśli taka potrzeba zostanie zgłoszona przez poszczególne państwo. Ponadto zasygnalizowano wdrażanie zmian legislacyjnych w tym zakresie.

Jak mówi Profesor Ilona Kopyta: - Znajdujemy się na początku drogi, można powiedzieć, że wszyscy dostrzegliśmy problem, lepiej zrozumieliśmy jego złożone przyczyny, ale także – możliwości i rolę pracowników opieki medycznej, a także konsumentów, pacjentów i farmaceutów, w tej trudnej sytuacji Wierzę, że spotkania i omówienie problemu z różnych punktów widzenia, służy przede wszystkim bezpieczeństwu pacjenta tak, aby pacjent uniknął sytuacji, że nie dostaje leku, po który przychodzi do apteki, a który jest mu niezbędny. Wówczas rolą lekarza opiekującego się pacjentem oraz farmaceuty jest przekazanie sobie tej informacji i podjęcie działań mających na celu zabezpieczenie zdrowia pacjenta.

Europejska Agencja Leków wraz z organizacjami, które odpowiedziały na apel o wspólnej kampanii dotyczącej braków leków na rynkach krajów europejskich nagłośniają ten problem w przestrzeni publicznej, informując miedzy innymi o możliwości uzyskiwania bieżących informacji ze strony EMA o już istniejących brakach. Ważne, aby wypracować schemat porozumienia hurtownia-farmaceuta - lekarz o kończących się zapasach leków.

Europejska Agencja Leków (EMA, European Medicines Agency) prowadzi kampanię #ItTakesATeam dotyczącą braków leków na rynkach krajów Unii Europejskiej. W ramach tej kampanii 4 listopada odbył się publiczny webinar na ten temat, a na wezwanie EMA do współpracy w zakresie monitorowania i reagowania na niedobory leków w Europie odpowiedziało kilka organizacji europejskich, między innymi European Pediatric Neurology Society (EPNS). Profesor Ilona Kopyta, neurolog dziecięcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medyczego, jako przedstawiciel zarządu EPNS wraz z prezydentem EPNS, Profesorem Kevinem Rostasy, wzięła udział w kampanii, nagrywając materiały informujące o problemie.

Źródło: SUM