Zanieczyszczone powietrze i niekorzystne warunki pogodowe mają bezpośredni wpływ na ryzyko pilnych hospitalizacji pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) – wynika z pierwszej w Polsce szczegółowej analizy danych z lat 2012–2019. Publikacja to efekt współpracy badaczy CMKP i IMGW-PIB.
Zanieczyszczenie powietrza i pogoda wpływają na hospitalizacje pacjentów z POChP – pierwsze dane z Polski
Opublikowano 17 lipca 2025 07:44
Fot. Getty Images/iStockphoto
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na zdrowie? Nowe badania pokazują, że zanieczyszczone powietrze i niekorzystne warunki pogodowe znacznie zwiększają ryzyko hospitalizacji pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP).
- Polska w europejskim kontekście. Mimo ogólnego spadku zanieczyszczeń w Europie, Polska wciąż zmaga się z wysokim poziomem pyłów PM2.5, co przyczynia się do większej liczby hospitalizacji związanych z POChP.
- Nie tylko smog, ale i pogoda. Badania ujawniają, że zmienne warunki pogodowe również mają wpływ na częstotliwość hospitalizacji, co podkreśla potrzebę systemów ostrzegania o zagrożeniach pogodowych.
- Wzrost liczby pacjentów. Zmiany demograficzne i rosnąca liczba osób z przewlekłymi chorobami sprawiają, że problem jakości powietrza staje się coraz bardziej palący, co wymaga działań w zakresie opieki zdrowotnej.
Jak powietrze i pogoda wpływają na zdrowie pacjentów z chorobami płuc? Odpowiedzi na to pytanie dostarcza pierwsza w Polsce szczegółowa analiza zależności między jakością powietrza, warunkami meteorologicznymi a liczbą pilnych hospitalizacji pacjentów z POChP.
Wyniki badania zostały opublikowane w artykule pt. „Wpływ zanieczyszczenia powietrza otoczenia i czynników meteorologicznych na przyjęcia pacjentów z POChP w nagłych wypadkach w Polsce (2012–2019)”. Autorami publikacji są prof. Mateusz Jankowski, kierownik Zakładu Zdrowia Populacyjnego CMKP, i prof. Jarosław Pinkas, p.o. kierownika Zakładu Medycyny Stylu Życia CMKP. Praca powstała we współpracy interdyscyplinarnej z zespołem naukowców Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB.
Powietrze szkodzi bardziej, niż sądzimy
Choroby płuc stanowią trzecią przyczynę zgonów w Europie. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to schorzenie, którego przebieg może gwałtownie się pogorszyć – nawet po krótkotrwałej ekspozycji na smog czy nagłe zmiany temperatury. Każde zaostrzenie choroby nie tylko obniża komfort życia chorego, ale może wymagać pilnej hospitalizacji i intensywnej opieki, zwiększając również koszty leczenia.
Badanie pokazuje, że w Polsce – mimo zauważalnego spadku średniego poziomu zanieczyszczenia powietrza w ostatnich latach – nadal mamy do czynienia z przekroczeniami norm dla pyłów zawieszonych (PM2.5), które stanowią poważne zagrożenie dla pacjentów z POChP.
Polska na tle Europy
Według autorów publikacji, w ostatnich latach średnie narażenie na pyły PM2.5 i zgony z nim związane w Europie spadły odpowiednio o 33,7% i 42,4%. Jednak Polska wciąż znajduje się w gronie krajów o wysokiej emisji zanieczyszczeń, co przekłada się na większą liczbę zaostrzeń POChP i hospitalizacji.
Co istotne, w Polsce unikanie ekspozycji na zanieczyszczone powietrze nie zawsze jest możliwe. Jakość powietrza nie zależy przecież wyłącznie od indywidualnych wyborów, ale również od lokalnych warunków środowiskowych, infrastruktury czy polityki energetycznej.
Wyzwaniem nie tylko smog, ale też… pogoda
Publikacja pokazuje, że na liczbę hospitalizacji wpływ mają nie tylko pyły zawieszone, ale również zmienne warunki pogodowe. Dlatego – jak wskazują autorzy – potrzebne są rozwiązania wspierające codzienne funkcjonowanie pacjentów, w tym systemy ostrzegania o zagrożeniach pogodowych i jakości powietrza.
Wraz ze starzeniem się społeczeństwa i wzrostem liczby osób z chorobami przewlekłymi, problem będzie narastać – ostrzegają badacze. Dlatego tak ważne jest włączenie aspektów środowiskowych do opieki zdrowotnej i planowania działań profilaktycznych.
Źródło: CMKP
