Wprowadzenie do szkół przedmiotu „edukacja zdrowotna” to ważny krok w stronę realizacji konstytucyjnego obowiązku ochrony zdrowia dzieci – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich. W piśmie do minister Barbary Nowackiej RPO pyta, jak MEN zamierza zapewnić dostęp do tego przedmiotu jak największej liczbie uczniów i czy planowane są inne działania dotyczące edukacji o zdrowiu psychicznym w szkołach.
Edukacja zdrowotna: nowy przedmiot, pilne potrzeby
Opublikowano 9 lipca 2025 07:09
Fot. Getty Images/iStockphoto
Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek skierował do minister edukacji Barbary Nowackiej pismo dotyczące nowego szkolnego przedmiotu – edukacji zdrowotnej. Jego zdaniem pojawienie się tego przedmiotu w podstawie programowej to nie tylko odpowiedź na aktualne potrzeby społeczne, ale również realizacja konstytucyjnego obowiązku państwa wobec dzieci i młodzieży.
RPO przypomina, że art. 68 ust. 3 Konstytucji RP zobowiązuje władze publiczne do zapewnienia dzieciom szczególnej opieki zdrowotnej. Z kolei w preambule ustawy o ochronie zdrowia psychicznego zapisano, że zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a jego ochrona należy do obowiązków państwa. – Zdrowie psychiczne małoletnich powinno być uznawane za kluczowy element działania państwa – zaznacza Marcin Wiącek.
Wprowadzenie nowego przedmiotu – edukacji zdrowotnej – od 1 września 2025 r. ma być odpowiedzią na rosnące potrzeby młodych ludzi. Jak wynika z danych, od 1997 do 2009 r. liczba osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych niemal się podwoiła. Eksperci wskazują, że problemy zdrowia psychicznego, w tym depresja, są coraz bardziej powszechne, a sytuacja dzieci i młodzieży jest szczególnie niepokojąca.
Podczas marcowych obrad Komisji Ekspertów RPO ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego temat depresji był jednym z głównych wątków. Zgromadzeni eksperci zgodnie podkreślali pilną potrzebę działań prewencyjnych, skierowanych zwłaszcza do młodych osób.
Nowy przedmiot ma obejmować m.in. tematykę uzależnień, przemocy rówieśniczej i seksualnej, zaburzeń nastroju, neuroróżnorodności i niepełnosprawności. To treści, które dotąd nie pojawiały się w żadnym z przedmiotów dostępnych dla wszystkich uczniów. Wcześniej podobne tematy mogły być poruszane na lekcjach wychowania do życia w rodzinie lub godzinach wychowawczych, ale nie w sposób systematyczny i powszechny.
Zgodnie z obecnymi założeniami edukacja zdrowotna będzie przedmiotem dobrowolnym, a o jej wprowadzeniu do planu zajęć zadecydują szkoły. RPO rozumie, że taka decyzja mieści się w granicach swobody regulacyjnej ministerstwa, jednak – biorąc pod uwagę skalę problemu – apeluje o objęcie tym nauczaniem możliwie największej liczby uczniów.
W związku z tym Rzecznik pyta Ministerstwo Edukacji Narodowej:
- W jaki sposób zamierza działać na rzecz objęcia tym przedmiotem jak największej liczby uczniów?
- Czy planowane są inne działania służące upowszechnianiu wiedzy na temat zdrowia psychicznego w szkołach?
- Czy rozważane są działania edukacyjne skierowane do rodziców i opiekunów prawnych, dotyczące funkcjonowania psychospołecznego dzieci i młodzieży?
Źródło: RPO
