HPV kojarzy się głównie z rakiem szyjki macicy, tymczasem wirus ten odpowiada również za powstawanie nowotworów głowy i szyi oraz za rzadką, ale wyjątkowo uciążliwą chorobę - nawracającą brodawczakowatość układu oddechowego. To choroba, z którą pacjenci zmagają się całe życie.
„Ponad 170 operacji przez wirusa HPV”. Choroba, o której wciąż mówi się za mało
Opublikowano 1 grudnia 2025 09:30
Fot. Thinkstock/Getty Images
Z tego artykułu dowiesz się:
- HPV to nie tylko rak szyjki macicy! Odkryj, jak wirus brodawczaka ludzkiego przyczynia się do nowotworów głowy i szyi oraz rzadkiej, ale nieuleczalnej choroby – nawracającej brodawczakowatości układu oddechowego.
- Życie z nawracającą brodawczakowatością układu oddechowego może być niezwykle trudne. Pacjenci często muszą przechodzić wielokrotne operacje, a niektóre osoby przeszły ich nawet 172! Jakie są realia życia z tą chorobą?
- Nowotwory głowy i szyi związane z HPV są szczególnie zaskakujące dla młodych ludzi, którzy nie mają typowych czynników ryzyka. Dlaczego warto zwracać uwagę na pozornie błahe objawy, takie jak chrypka czy guzki na szyi?
- Szczepienia przeciwko HPV są kluczowe w profilaktyce nowotworów! Dowiedz się, dlaczego szczepienie chłopców ma ogromne znaczenie w walce z rozprzestrzenianiem się wirusa.
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) to jeden z najczęściej przenoszonych wirusów na świecie. Znanych jest ponad 200 jego typów, z czego kilkanaście ma charakter onkogenny, który może prowadzić do rozwoju nowotworów. Kojarzy się głównie z rakiem szyjki macicy, ale coraz częściej lekarze podkreślają, że HPV jest również istotnym czynnikiem ryzyka w przypadku nowotworów głowy i szyi oraz schorzeń takich jak nawracająca brodawczakowatość układu oddechowego.
- Wirus HPV jest odpowiedzialny nie tylko za raka szyjki macicy, ale również za nowotwory w obrębie głowy i szyi. Może też powodować chorobę, którą nazywamy nawracającą brodawczakowatością układu oddechowego - tłumaczy dr hab. n. med. Joanna Jackowska, specjalistka otorynolaryngologii, Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego w Poznaniu. - To pacjenci, którzy przychodzą z powodu chrypki, zaburzeń oddychania, czasem dzieci, a czasem młodzi dorośli. W obrębie krtani, tchawicy czy oskrzeli zaczynają im rosnąć zmiany przypominające brodawki - białe, gronowate rozrosty, które mogą upośledzać funkcję fałdów głosowych czy powodować zaburzenia oddychania.
Choroba, która wraca
Nawracająca brodawczakowatość to choroba przewlekła i nieuleczalna. Leczenie polega na usuwaniu zmian, zwykle przy użyciu lasera. - Po operacji pacjent cieszy się z poprawy, głos wraca. Ale po kilku miesiącach chrypka wraca - zmiany odrastają i trzeba je znowu usuwać - opisuje dr hab. n. med. Joanna Jackowska.
Niektórzy pacjenci mają za sobą dziesiątki zabiegów. - Jedna z moich pacjentek przeszła już 172 operacje w ciągu swojego życia. Ma 45 lat. To pokazuje, jak trudne jest życie z tą chorobą - mówi specjalistka.
U części chorych okresy remisji trwają kilka miesięcy, u innych nawet kilka lat. Zdarza się też, że po długiej przerwie choroba wraca niespodziewanie - nawet po dekadach.
Nowotwory głowy i szyi związane z HPV
HPV może prowadzić również do nowotworów w obrębie gardła, nasady języka, migdałków i krtani. Pacjenci często trafiają do laryngologa z powodu z pozoru błahych objawów - uczucia przeszkody w gardle, powiększonego migdałka, guzka na szyi czy chrypki, która nie ustępuje. - To zwykle młodzi lub w średnim wieku ludzie, którzy nie palą, nie piją alkoholu, nie mają typowych czynników ryzyka. Dlatego są zaskoczeni, kiedy słyszą, że ich choroba może mieć związek z wirusem HPV - mówi dr hab. n. med. Joanna Jackowska.
W przeciwieństwie do raka szyjki macicy, nowotwory głowy i szyi częściej rozwijają się u mężczyzn. - To dlatego tak ważne jest, żeby szczepić nie tylko dziewczynki, ale też chłopców. Tylko wtedy szczepienia mają sens i realnie ograniczają rozprzestrzenianie się wirusa - podkreśla ekspertka.
Wirus demokratyczny i podstępny
Zakażenie HPV jest powszechne - większość osób zetknie się z nim przynajmniej raz w życiu. W wielu przypadkach infekcja przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie, ale u części wirus może przetrwać w organizmie latami, prowadząc do zmian przednowotworowych lub nowotworowych.
- Pacjenci często pytają: skąd to się wzięło, jak się zaraziłem, skoro mam jednego partnera? Trzeba pamiętać, że wirus może przez lata pozostawać w uśpieniu i ujawnić się dopiero po czasie. Dlatego tak ważna jest profilaktyka - wyjaśnia dr dr hab. n. med. Joanna Jackowska.
Szczepienie to ochrona przed chorobą
Szczepionki przeciwko HPV są skuteczne i bezpieczne - chronią przed zakażeniem typami wirusa, które najczęściej prowadzą do nowotworów lub brodawczakowatości. W Polsce szczepienia dla nastolatków są bezpłatne.
- Nie ma lepszej drogi niż szczepienie, żeby ochronić siebie, swoją rodzinę, córkę i syna przed chorobą, która może zniszczyć jakość życia lub doprowadzić do raka. Szczepionki są doskonałe, a powikłania minimalne - podsumowuje dr hab. n. med. Joanna Jackowska.
