Celem ustawy jest wdrożenie nowego modelu pozasądowego rekompensowania szkód doznanych przez pacjentów w wyniku zaistnienia zdarzeń medycznych.
Zmiany w przepisach ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta przewidują wprowadzenie kompensacji szkód wynikających ze zdarzeń medycznych oraz możliwość powołania pełnomocnika do spraw pacjenta w podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych.
Z zakresie dotyczącym świadczeń kompensacyjnych ustawa określa zasady, wysokość oraz tryb przyznawania świadczenia kompensacyjnego w przypadku zdarzeń medycznych, w tym przewiduje:
1) regulacje, które będą miały zastosowanie do zdarzeń medycznych zaistniałych w trakcie udzielania lub w efekcie udzielenia bądź zaniechania udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w szpitalu w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej,
2) wysokość świadczenia kompensacyjnego z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego wnioskodawcy będzie wynosiła w przypadku:
a) zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym – od 2000 zł do 200 000 zł;
b) uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia – od 2000 zł do 200 000 zł;
c) śmierci pacjenta – od 20 000 zł do 100 000 zł.
3) uruchamianie postępowania w sprawie świadczenia kompensacyjnego na wniosek, który może być złożony w terminie roku od dnia, w którym wnioskodawca dowiedział się o zakażeniu biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo śmierci pacjenta, jednakże termin ten nie będzie mógł być dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące zakażeniem biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta,
4) opłatę za złożenie wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego w wysokości 300 zł,
5) pewne ograniczenia dotyczące postępowania w sprawie świadczenia kompensacyjnego, które nie będzie wszczynane, a wszczęte zostanie umarzone, w przypadku gdy w związku z tym zdarzeniem medycznym:
a) prawomocnie osądzono sprawę o odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie;
b) toczy się postępowanie cywilne w sprawie o odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie;
c) wnioskodawca uzyskał odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie od osoby odpowiedzialnej za szkodę, w tym z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej;
d) sąd orzekł na rzecz wnioskodawcy obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązkę.
Ustawa przewiduje powstanie przy Rzeczniku Praw Pacjenta Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, do zadań którego będzie należało wydawanie w toku postępowania o świadczenie kompensacyjne opinii w przedmiocie wystąpienia zdarzenia medycznego i jego skutków. W skład Zespołu będzie wchodziło co najmniej 20 członków, powoływanych przez Rzecznika, w tym co najmniej 15 członków wykonujących zawód lekarza.
Decyzję administracyjną w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego i ustalenia jego wysokości albo odmowy przyznania świadczenia kompensacyjnego będzie wydała Rzecznik Praw Pacjenta, po uzyskaniu opinii Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
Ustawa nakłada na Rzecznika Praw Pacjenta obowiązek informowania podmiotu wykonującego działalność leczniczą (z którego działalnością wiąże się wniosek), o wypłacie świadczenia kompensacyjnego. W takim przypadku podmiot wykonujący działalność leczniczą, dokonuje analizy przyczyn źródłowych zdarzenia medycznego oraz formułuje i wdraża zalecenia podjęcia działań na rzecz poprawy jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej mających na celu zapobieżenie ponownemu wystąpieniu zdarzenia medycznego, chyba że w tym zakresie analiza ta została już przeprowadzona.
Od decyzji Rzecznika, w sprawie świadczenia kompensacyjnego będzie przysługiwało wnioskodawcy odwołanie (podlegając opłacie 200 zł) do Komisji Odwoławczej do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta.
W celu wypłacania świadczeń kompensacyjnych w przypadku wystąpienia zdarzeń medycznych ustawa tworzy Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych, który będzie utworzony jako państwowy fundusz celowy. Dysponentem Funduszu będzie Rzecznik Praw Pacjenta. Ustawa uregulowała źródła przychodów Funduszu , którymi będą m.in.:
1) określony w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych odpis w wysokości do 0,04% planowanych należnych przychodów z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne na ten rok, określonych w planie finansowym NFZ (obliczony na zasadach określonych w tej ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych),
2) opłaty, za złożenie wniosku o świadczeni kompensacyjne oraz opłaty za złożenie odwołania w sprawie świadczenia kompensacyjnego,
3) odsetki od zgromadzonych środków;
Ze środków zgromadzonych w Funduszu będą finansowane:
1) wypłaty świadczeń kompensacyjnych;
2) zwroty opłat (w sytuacjach określonych w ustawie);
3) odsetki za nieterminowe wypłaty świadczeń kompensacyjnych;
4) koszty bezpośrednio związane z bieżącym funkcjonowaniem Funduszu;
5) koszty związane z prowadzeniem postępowań oraz obsługi i funkcjonowania Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych i Komisji Odwoławczej do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
W zmianach do ustawy prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta przewidziano ponadto możliwość utworzenia przez kierownika podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych stanowiska pełnomocnika do spraw praw pacjenta. Do jego zadań będzie należało wspieranie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych w realizacji obowiązku, przestrzeganie praw pacjenta przez podejmowanie działań na rzecz poprawy stopnia przestrzegania praw pacjenta w tym podmiocie, w tym przez:
1) udział w rozpatrywaniu skarg pacjentów;
2) analizę stwierdzonych nieprawidłowości dotyczących realizacji praw pacjenta oraz proponowanie kierownikowi podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych działań naprawczych;
3) prowadzenie szkoleń z zakresu praw pacjenta dla osób zatrudnionych w podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych.
W wyniku zmian do ustawy poszerzaniu ulegną zadania Rzecznika Praw Pacjenta o:
1) wykonywanie zadań związanych z prowadzeniem postępowań w sprawie świadczenia kompensacyjnego oraz obsługą Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych,
2) zbieranie informacji o zdarzeniach niepożądanych oraz opracowywanie na ich podstawie rekomendacji, analiz i raportów w zakresie bezpieczeństwa pacjenta,
3) inicjowanie przedsięwzięć w dziedzinie bezpieczeństwa pacjenta, w szczególności w zakresie promocji i działań edukacyjnych, opracowywania dobrych praktyk oraz prowadzenia szkoleń w tym obszarze,
4) współpracę z pełnomocnikami do spraw praw pacjenta w zakresie poprawy stopnia przestrzegania praw pacjenta,
5) prowadzenie szkoleń dla pełnomocników do spraw praw pacjenta.
Ustawa zawiera ponadto zmiany wynikowe z wprowadzanych zmian do ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta do:
1) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (wprowadzające zwolnienie podatkowe kwoty świadczeń kompensacyjnych wypłacanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta),
2) ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych :
a) wprowadza prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach dla osób, które legitymują się zaświadczeniem, o którym mowa w art. 67zb ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, przez okres wskazany w tym zaświadczeniu, nie dłużej niż 5 lat od dnia wydania zaświadczenia,
b) wprowadza zmiany dotyczące nowego Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
3) ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o konsultantach w ochronie zdrowia,
4) ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (m.in. zmiany doprecyzowujące dotyczące monitoringu w podmiotach wykonujących działalność leczniczą oraz doprecyzowujące zakres danych gromadzonych w ramach znaku identyfikacyjnego pacjenta).
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Źródło: https://www.prezydent.pl/
