Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Nowe przepisy wprowadzą ogólnopolski, bezpłatny system wsparcia, z którego skorzysta nawet 100 tysięcy osób z niepełnosprawnościami i pół miliona ich bliskich. Ustawa ma wejść w życie w 2027 roku, a rząd przeznaczy na jej realizację ponad 47 miliardów złotych do 2035 r.
Rząd przyjął ustawę o asystencji osobistej
Opublikowano 29 października 2025 08:38
Fot. Getty Images/iStockphoto
Z tego artykułu dowiesz się:
- Nowa ustawa o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami wprowadza ogólnopolski, bezpłatny system wsparcia, który ma szansę objąć nawet 100 tysięcy osób oraz pół miliona ich bliskich.
- Reforma ma na celu zwiększenie samodzielności osób z niepełnosprawnościami, oferując im wsparcie w codziennych czynnościach, takich jak przemieszczanie się, prace domowe oraz załatwianie spraw urzędowych.
- Elastyczność jest kluczowa – asystenci będą dostosowywać zakres pomocy do indywidualnych potrzeb, oferując od 20 do 240 godzin wsparcia miesięcznie, w zależności od sytuacji osoby.
- System będzie dostępny dla osób w wieku od 18 do 65 lat, a po trzech latach również dla młodzieży od 13. roku życia, co znacząco poszerzy grono beneficjentów.
- Rząd inwestuje w reformę ponad 47 miliardów złotych do 2035 roku, co ma na celu nie tylko wsparcie osób z niepełnosprawnościami, ale i odciążenie ich rodzin w codziennych obowiązkach.
To jedna z najważniejszych reform społecznych ostatnich lat – rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, przygotowany przez Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Dokument zakłada utworzenie stałego, powszechnego systemu wsparcia, który ma realnie zwiększyć samodzielność i niezależność osób z niepełnosprawnościami w codziennym życiu.
Dotychczas pomoc asystentów była dostępna jedynie w ramach czasowych, ograniczonych programów, finansowanych głównie przez samorządy i organizacje pozarządowe. Nowe przepisy mają to zmienić – od 2027 roku usługa asystencji osobistej stanie się częścią stałego systemu wsparcia, dostępnego w każdym powiecie w Polsce.
Jak będzie działał system asystencji osobistej?
Nowe rozwiązania mają wprowadzić zupełnie nowy standard wsparcia. Asystent osobisty będzie towarzyszył osobie z niepełnosprawnością w codziennym życiu, pomagając m.in. w:
- przemieszczaniu się,
- wykonywaniu czynności domowych,
- załatwianiu spraw urzędowych,
- pracy, nauce i kontaktach społecznych.
Po odbyciu odpowiedniego instruktażu asystent będzie mógł również pomagać w prostych czynnościach medycznych. Wsparcie będzie bezpłatne, a osoba z niepełnosprawnością sama wybierze swojego asystenta oraz podmiot, który zorganizuje usługę – samorząd lub organizację pozarządową.
Elastyczne i indywidualne wsparcie
Zakres pomocy będzie dostosowany do indywidualnych potrzeb. W zależności od sytuacji danej osoby, asystent będzie wspierał ją od 20 do nawet 240 godzin miesięcznie – co odpowiada ośmiu godzinom pomocy dziennie. Decyzję o przyznaniu asystencji, jej zakresie i wymiarze czasu podejmie wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, który będzie odwiedzać osoby ubiegające się o wsparcie.
Decyzje będą wydawane na okres od roku do trzech lat, z możliwością przedłużenia. Dzięki temu sytuacja osoby z niepełnosprawnością będzie regularnie oceniana, a zakres pomocy – na bieżąco dostosowywany do jej potrzeb.
Dla kogo asystencja osobista
Początkowo o przyznanie asystenta będą mogły ubiegać się osoby w wieku od 18 do 65 lat, które uzyskają co najmniej 80 punktów w skali potrzeby wsparcia. Od trzeciego roku obowiązywania ustawy dostęp do usługi zostanie rozszerzony również na młodzież od 13. roku życia.
Asystentem osobistym będzie mogła zostać osoba pełnoletnia, która ukończy specjalne szkolenie, kurs pierwszej pomocy i ewakuacji osób z niepełnosprawnościami oraz instruktaż dotyczący konkretnej osoby, którą ma wspierać.
Ogólnopolski system, wieloletnie finansowanie
Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2027 roku. W ciągu pierwszych lat funkcjonowania system obejmie około 100 tysięcy osób z niepełnosprawnościami oraz nawet pół miliona członków ich rodzin. Rząd planuje przeznaczyć na realizację programu ponad 47 miliardów złotych do 2035 roku.
Nowe rozwiązania mają nie tylko zwiększyć samodzielność osób z niepełnosprawnościami, ale też odciążyć ich bliskich, którzy dotychczas w wielu przypadkach sprawowali całodobową opiekę bez systemowego wsparcia.
Źródło: KPRM
