Piękny, hollywoodzki uśmiech jest marzeniem większości z nas. I właśnie to jeszcze do niedawna było głównym czynnikiem motywującym nas do rozpoczęcia leczenia ortodontycznego. Tymczasem ortodoncja, jako dziedzina stomatologii, umożliwia nie tylko prostowanie zębów, ale także szeroko rozumianą korekcję wad zgryzu, a co za tym idzie — redukcję dolegliwości bólowych w obrębie twarzy i szyi, ścierania lub zaciskania zębów, a nawet… zmniejszenie wad wymowy. Do ortodonty coraz częściej kierują swoich pacjentów protetycy, periodontolodzy, pedodonci, a także pediatrzy, laryngolodzy i logopedzi. Leczeniu poddają się osoby w różnym wieku i z różnych powodów, dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób współczesna ortodoncja może nam pomóc.
— Leczenie ortodontyczne ma na celu nie tylko poprawienie rysów twarzy, zachowanie zdrowia zębów, tkanek przyzębia, stawów skroniowo-żuchwowych, ale także znaczące niwelowanie niektórych istotnych wad wymowy. Dzięki efektom takiego leczenia pacjent może zwiększyć swój komfort i poprawić samopoczucie. Uśmiech pacjenta nabiera estetycznego wyglądu, a rysy twarzy ulegają poprawie — tłumaczy dr n. med. Agnieszka Laskus.
Kiedy powinno się udać do ortodonty?
Ortodoncja koncentruje się na profilaktyce i leczeniu wad zgryzu, czyli prostowaniu zębów poprzez ich ustawianie i przesuwanie w płaszczyźnie poziomej i pionowej. Obejmuje również badanie narządu żucia dziecka podczas jego wzrostu i rozwoju, leczenie zaburzeń w obrębie narządu żucia zarówno u dzieci, jak i dorosłych, a także zapobieganie morfologicznym i czynnościowym zaburzeniom narządu żucia. W przypadku osób dorosłych, cechy i objawy wskazujące na potrzebę leczenia to między innymi: zgrzytanie zębami, ścieranie się zębów, odsłanianie się szyjek zębów, stłaczanie się zębów, szparowatość, ogólnie niezadowalająca estetyka w postaci stłoczeń, rotacji zębów, szpar, jak również bóle i problemy stawowe.
— W leczeniu ortodontycznym można wyróżnić dwie główne metody postępowania. Pierwsza z nich polega na wykorzystaniu wczesnych, prostych ćwiczeń wykonywanych przez pacjenta, nazywanych mioterapią. Druga metoda to zaplanowanie i dostosowanie do problemów pacjenta aparatów ortodontycznych — wyjaśnia ekspertka.
W przypadku dzieci wstępną ocenę zgryzu przeprowadza pediatra lub stomatolog, zwykle w wieku 2-2,5 lat, gdy dziecko ma pełne uzębienie mleczne. W przypadku osób dorosłych nie da się ustalić górnej granicy wieku. Terapia może dotyczyć bowiem zarówno wad zgryzu, nieprawidłowości zębowych, dysfunkcji stawowych, jak i być wskazana u osób przygotowywanych do leczenia protetycznego, implanto-protetycznego czy periodontologicznego u pacjentów z chorobą przyzębia.
Czasami do ortodonty trafiają osoby starsze, u których często najpierw należy poprawić zgryz, aby móc następnie zastosować zadowalające leczenie protetyczne czy periodontologiczne. Warto podkreślić, że choroby przyzębia nie eliminują z leczenia ortodontycznego. Dzięki działaniu zespołowemu lekarze obu specjalizacji ustalą odpowiednią kolejność działań i mogą zaopiekować oba problemy pacjenta.
Jak wygląda leczenie ortodontyczne?
Jest to proces, który najczęściej składa się z kilku etapów. Od pacjenta wymaga cierpliwości i zaangażowania — trzeba bowiem przestrzegać wytyczonych zasad podczas całego leczenia. Pierwszym etapem jest wykonanie badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta oraz przygotowanie materiałów diagnostycznych, takich jak modele gipsowe, czy bardziej nowocześnie zeskanowanie pacjenta (technologia cyfrowa) lub diagnostyka obrazowa, która obejmuje badania radiologiczne i fotograficzne. Na podstawie tych badań i materiałów, lekarz jest w stanie postawić diagnozę i ustalić plan leczenia. Następnie, pacjentowi dobiera się odpowiedni - wybrany i zaakceptowany przez lekarza i pacjenta - aparat ortodontyczny, a w trakcie leczenia odbywają się regularne wizyty kontrolne. Czas leczenia wynosi zazwyczaj od 1,5 do 2,5 roku. Ostatnim etapem leczenia jest zdjęcie aparatu i utrzymanie efektów osiągniętego leczenia, co nazywane jest retencją. Podczas całego procesu należy szczególnie dbać o higienę jamy ustnej, a także unikać spożywania twardych czy kleistych pokarmów. Ważne, by systematycznie oglądać aparat, a w przypadku odklejenia się zamków czy attachmentów, jak najszybciej skontaktować się ze swoim ortodontą.
To jaki aparat zostanie zastosowany w leczeniu, zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj wady zgryzu, wiek, stopień utrzymania higieny oraz oczekiwania pacjenta związane z leczeniem i jego możliwości finansowe. Istnieją bowiem różnorodne aparaty na przykład nowoczesne aparaty estetyczne, a nawet aparaty wręcz niewidzialne (typu Invisalign). Ostatecznie jednak najważniejsze jest indywidualne dobranie aparatu do procesu leczenia i współpraca pacjenta.
Jaki aparat na zęby dla dziecka?
W przypadku aparatów ruchomych, wczesne leczenie w gabinecie ortodonty może nie przynieść oczekiwanych efektów. Po pierwsze wymaga ono dyscypliny od dziecka, które jeszcze niewiele rozumie (3-4-latkowie). Może się też zdarzyć, że w okresie dojrzewania dojdzie do przesunięć zębów i okaże się, że leczenie przeprowadzone w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym było mało skuteczne. Dlatego wielu ortodontów przychyla się do opinii, że najlepszym rozwiązaniem w przypadku niektórych wad jest rozpoczęcie leczenia aparatem stałym, gdy pojawią się już wszystkie zęby stałe (okres nastoletni).
— Dzięki regularnym, profilaktycznym wizytom dentystycznym już od najmłodszych lat, stomatolog będzie mógł wychwycić problem nieprawidłowości zębowych czy wad zgryzu i wskazać odpowiedni moment na skierowanie do ortodonty i do tego właśnie zachęcam — podkreśla
dr Laskus.
źródło: informacja prasowa
