Narodowy Fundusz Zdrowia zapowiada zmiany w zasadach finansowania rehabilitacji domowej i ambulatoryjnej. Po ponad roku rozmów ze środowiskiem fizjoterapeutów NFZ wskazuje na poprawę dostępności świadczeń, ale jednocześnie proponuje dalsze ograniczenie możliwości realizowania rehabilitacji domowej w ramach umów ambulatoryjnych. Nowe rozwiązania mają obowiązywać od 2026 roku.

Z tego artykułu dowiesz się:

NFZ wprowadza zmiany w rehabilitacji domowej i ambulatoryjnej, co może wpłynąć na dostępność świadczeń dla pacjentów. Nowe zasady mają obowiązywać od 2026 roku, a ich celem jest poprawa jakości i dostępności rehabilitacji.
Wydatki na rehabilitację domową rosną w zastraszającym tempie. W 2024 roku mają wynieść aż 1,8 mld zł, co wskazuje na rosnące zapotrzebowanie na tego typu usługi.
NFZ ograniczy rehabilitację domową realizowaną w ramach umów ambulatoryjnych. Od stycznia 2026 roku maksymalnie 20% czasu personelu będzie mogło być przeznaczone na wizyty domowe w ramach tych umów.
Nowe regulacje mają na celu również uporządkowanie kosztów świadczeń rehabilitacyjnych. Oczekiwane zmiany zredukują różnice w wycenie tych samych usług, co ma przynieść korzyści zarówno pacjentom, jak i placówkom.
Rehabilitacja domowa zyskuje na znaczeniu, z prawie 700 placówkami świadczącymi te usługi w kraju. To oznacza, że pacjenci mają coraz łatwiejszy dostęp do rehabilitacji w swoim miejscu zamieszkania.

Narodowy Fundusz Zdrowia przedstawił założenia zmian w organizacji i finansowaniu rehabilitacji domowej oraz ambulatoryjnej. Jak podkreśla Fundusz, rozmowy z przedstawicielami środowiska fizjoterapeutów na temat koniecznych korekt w tym obszarze trwają od ponad roku i są odpowiedzią na problemy obserwowane na rynku świadczeń rehabilitacyjnych.

Jednym z kluczowych wyzwań była praktyka realizowania fizjoterapii domowej w ramach umów zawartych na rehabilitację ambulatoryjną. NFZ wskazuje, że część placówek - zamiast koncentrować się na świadczeniach w zakładach rehabilitacji – wykorzystywała umowy ambulatoryjne głównie do realizacji wizyt domowych. Zjawisko to, według Funduszu, generowało wysokie koszty i jednocześnie ograniczało dostęp pacjentów do rehabilitacji w poradniach.

Skala wydatków na rehabilitację domową systematycznie rośnie. W 2023 roku wartość tych świadczeń wyniosła 1,4 mld zł, natomiast w 2024 roku już 1,8 mld zł. Kontrole NFZ ujawniły również znaczące dysproporcje między liczbą personelu zgłoszonego do umów a faktyczną liczbą fizjoterapeutów pracujących w placówkach ambulatoryjnych, przy jednoczesnym masowym świadczeniu usług w domach pacjentów.

Jednym z działań mających ograniczyć te zjawiska było zwiększenie liczby podmiotów realizujących wyłącznie rehabilitację domową. W ciągu roku ich liczba wzrosła z 591 do 694 w skali kraju, co – jak wskazuje NFZ - oznacza, że obecnie niemal w każdym powiecie funkcjonują placówki świadczące tego typu usługi.

Fundusz podjął także kroki w celu uporządkowania kosztów świadczeń rehabilitacyjnych. Jeszcze w 2023 roku różnica w wycenie tego samego świadczenia, realizowanego w domu pacjenta w zależności od rodzaju umowy, wynosiła około 25 zł. W styczniu 2024 roku różnice te zostały zmniejszone, a w proponowanych obecnie rozwiązaniach średnia wartość świadczeń rehabilitacyjnych w domu pacjenta ma być taka sama, niezależnie od rodzaju kontraktu.

Kolejnym problemem, na który zwraca uwagę NFZ, jest realizowanie świadczeń poza obszarem objętym umową. Fundusz obserwuje istotne przepływy podmiotów między województwami, m.in. pomiędzy mazowieckim i pomorskim czy łódzkim i śląskim. Zdarzały się przypadki, w których niemal wszystkie świadczenia były wykonywane poza powiatem, a nawet województwem objętym umową. W odpowiedzi NFZ zapowiada, że od 1 kwietnia 2026 roku nie będzie finansował świadczeń fizjoterapii domowej wykonanych poza województwem, którego dotyczy kontrakt.

Istotnym elementem zapowiadanych zmian jest również utrzymanie możliwości rozliczania części rehabilitacji domowej w ramach umowy ambulatoryjnej. Choć pierwotnie planowano całkowite rozdzielenie obu form od stycznia 2026 roku, NFZ zdecydował się pozostawić tzw. „furtkę”, ale w ograniczonym zakresie. Do końca 2025 roku obowiązuje zasada 50/50, natomiast od 1 stycznia 2026 roku maksymalnie 20% czasu personelu będzie mogło być przeznaczone na świadczenia domowe w ramach umowy ambulatoryjnej.

Jak wskazuje NFZ, „jest to rozwiązanie kompromisowe”, które ma jednocześnie zabezpieczać potrzeby pacjentów wymagających rehabilitacji w domu oraz zwiększać dostępność świadczeń w poradniach. Konsultacje społeczne projektu zarządzenia Prezesa NFZ zakończyły się w środę, 17 grudnia 2025 roku.

Źródło: NFZ