O możliwościach poprawy losu chorych na schizofrenię i rozwiązaniach wdrożonych na Węgrzech opowiada prof. Istvan Bitter z Uniwersytetu Semmelweisa w Budapeszcie, członek Europejskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Analizując możliwości poprawy sytuacji pacjentów ze schizofrenią, nawet w krajach zamożniejszych, zawsze należy przyjrzeć się zasobom danego państwa i wziąć pod uwagę zarówno poziom PKB, liczbę lekarzy psychiatrów, pielęgniarek czy pracowników opieki społecznej, którzy byliby dostępni dla pacjentów. W zakresie farmakoterapii, współcześnie dysponujemy szeregiem opcji terapeutycznych – zarówno leków w formie doustnych, klasycznych tabletek, jak również długo-działającymi lekami przeciwpsychotycznymi w formie iniekcji (ang. LAT).
Jedną z podstawowych zalet stosowania długodziałających leków przeciwpsychotycznych w postaci iniekcji jest możliwość kontrolowania stosowania się pacjenta do zaleceń lekarza. Możemy bardzo łatwo zorientować się czy pacjent przyjmuje leki czy nie, ponieważ jeżeli nie stawi się na kolejną iniekcję wiemy od razu, że przestał stosować leczenie.
W trakcie dzisiejszego kongresu prof. Emsley wykazał, jakie są konsekwencje zaprzestania leczenia przeciwpsychotycznego. Wiążą się one z bardzo wysokim odsetkiem pacjentów, u których choroba nawraca. Po pierwszym epizodzie psychotycznym, u blisko 90 procent pacjentów dochodzi do nawrotu choroby w ciągu roku lub dwóch, a u prawie wszystkich – w ciągu trzech lat. Co więcej zaprzestanie leczenia przeciwpsychotycznego zwiększa także oporność na leczenie. Po pierwszym nawrocie choroby dochodzi do sytuacji, w której u ok. 16 procent pacjentów występuje lekooporność. Postęp, jakiego dokonano w opracowywaniu przeciwpsychotycznych leków długodziałających II generacji w formie iniekcji doprowadził dziś do pytania postawionego wprost – dlaczego nie oferować tych leków naszym pacjentom?
Przy dostępnych opcjach terapeutycznych jesteśmy w stanie znacząco poprawić przebieg choroby oraz wyniki leczenia. W przypadku tak poważnego schorzenia, jakim jest schizofrenia, powinniśmy stosować możliwie najlepsze dostępne opcje. Brak świadomości swojego schorzenia sprawia, że chorzy nie są w stanie ocenić stanu swojego zdrowia i wymagają szczególnej opieki. Dlatego też regularna kontrola choroby i wykorzystywanie długodziałającej terapii przeciwpsychotycznej już na wczesnym etapie choroby może być efektywnym rozwiązaniem.
Na Węgrzech długodziałające leki przeciwpsychotyczne II generacji są w 100% dostępne i stosowane, gdy są do ich zastosowania wskazania. System ubezpieczeń zwraca uwagę przede wszystkim na to, czy u danego pacjenta terapia lekami przeciwpsychotycznymi drugiej generacji jest efektywna. Jeśli tak – lek jest refundowany, pacjent ponosi jedynie koszt wydania recepty w wysokości 1 euro.
Co istotne, dysponujemy danymi od krajowego ubezpieczyciela na Węgrzech, które sugerują że leki przeciwpsychotyczne drugiej generacji powodują niższy odsetek hospitalizacji pacjentów, w stosunku do pacjentów leczonych inaczej – jest zatem leczenie nie tylko efektywne dla pacjenta, ale także efektywne kosztowo dla systemu.
Z prof. Istvanem Bitterem rozmawialiśmy podczas odbywającego się październiku w Warszawie European Schizophrenia Meeting.
