Agresja wobec medyków. Nowe wytyczne Prokuratora Generalnego

4 lipca Prokurator Generalny wydał nowe wytyczne dotyczące prowadzenia postępowań w sprawach przestępstw wobec osób udzielających świadczeń zdrowotnych, pomocy ratunkowej czy działających w sytuacjach zagrożenia życia. To odpowiedź na rosnącą liczbę przypadków agresji – zarówno słownej, jak i fizycznej – wobec lekarzy, pielęgniarek, ratowników medycznych oraz innych pracowników ochrony zdrowia.

Dokument jasno określa, że przemoc wobec przedstawicieli zawodów medycznych — w tym pobicia, groźby karalne czy znieważenia — ma być traktowana z pełną powagą, na równi z przestępstwami wobec funkcjonariuszy publicznych. Z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym korzystać będą nie tylko lekarze, ale też osoby udzielające pierwszej pomocy i wykonujące czynności ratunkowe.

Reakcja na rzeczywistość

Nowe wytyczne są jednym z efektów międzyresortowych działań, które prowadzonych od 29 stycznia 2025 r., kiedy powołano zespół roboczy z udziałem przedstawicieli środowisk medycznych. Celem było szybkie przygotowanie zmian poprawiających bezpieczeństwo pracy ratowników.

Kolejnym krokiem było majowe spotkanie w Ministerstwie Zdrowia, podczas którego minister Izabela Leszczyna, wraz z ministrami Adamem Bodnarem i Tomaszem Siemoniakiem oraz Komendantem Głównym Policji, rozmawiali o systemowych rozwiązaniach. Równolegle odbyło się także spotkanie z prezesem Naczelnej Rady Lekarskiej, Łukaszem Jankowskim.

Ustawa, która wzmacnia ochronę

Konkretne rozwiązania legislacyjne znalazły się w uchwalonej 24 kwietnia ustawie o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r. Nowe przepisy wprowadzają m.in.:

• możliwość tworzenia 3-osobowych zespołów ratownictwa typu P,
• obowiązkowe szkolenia z zakresu radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych (w tym samoobrona i techniki deeskalacyjne),
• dostęp do systemowego wsparcia psychologicznego dla członków zespołów ratunkowych.

Szkolenia i kampania informacyjna

Równolegle z działaniami legislacyjnymi prowadzone są praktyczne szkolenia we współpracy z Policją. Do tej pory udział w nich zadeklarowało ponad 8875 osób – przedstawicieli aż 80% dysponentów zespołów ratownictwa medycznego. Szkolenia odbywają się obecnie w 11 województwach.

Ministerstwo Zdrowia realizuje również kampanie informacyjne i edukacyjne, które mają przybliżyć społeczną rolę zawodów medycznych i promować szacunek wobec pracowników ochrony zdrowia. Trwa przygotowanie ogólnopolskiej kampanii społecznej.

Będą surowsze kary

Jednym z kluczowych elementów rządowego pakietu jest także nowelizacja Kodeksu karnego, nad którą pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości. Nowe przepisy mają zaostrzyć kary dla sprawców ataków na osoby ratujące życie i zdrowie — nawet jeśli formalnie nie są one funkcjonariuszami publicznymi.

Projekt nowelizacji został na początku lipca przekazany do Stałego Komitetu Rady Ministrów. Jeśli przepisy wejdą w życie, realna ochrona medyków znacznie wzrośnie – nie tylko na papierze.

Źródło: MZ