Co zrobić, aby zwiększyć prawdopodobieństwo poczęcia i uniknąć problemów w trakcie ciąży?
1. Wizyta ginekologiczna
Przygotowania do zajścia w ciążę warto rozpocząć na kilka miesięcy przed planowanym poczęciem. Najpierw przyszła mama powinna udać się do ginekologa. Wizyta ta ma na celu określenie jej ogólnego stanu zdrowia oraz ustalenie czynników, które ewentualnie mogłyby zagrażać ciąży. Po konsultacji, należy wprowadzić w życie wskazówki lekarza i wykonać zlecone badania. Może to być np. morfologia czy USG narządu rodnego.
2. Szczepienia
Podczas wizyty ginekologicznej lekarz prawdopodobnie zleci również badanie poziomu przeciwciał przeciw niektórym wirusom. Dzięki temu sprawdzi odporność przyszłej mamy i będzie mógł podjąć decyzję odnośnie szczepień. Kobietom, które chcą zajść w ciążę rekomenduje się przede wszystkim uodpornienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, różyczce, śwince, ospie wietrznej i grypie. Zakażenie wirusami tych chorób w ciąży może być groźne. Wiąże się ze zwiększeniem ryzyka rozwoju wad płodu, poronienia, przedwczesnego porodu czy nawet zgonu dziecka. Warto wiedzieć, że w niektórych przypadkach powinno minąć klika miesięcy pomiędzy przyjęciem szczepionki a zajściem w ciążę.
3. Konsultacja stomatologiczna
Związek między dentystą a ciążą może wydawać się odległy. A jednak przed planowanym poczęciem należy odbyć wizytę stomatologiczną. To ważne, bo choroby dziąseł mogą wiązać się z powikłaniami ciąży, takimi jak poród przedwczesny, stan przedrzucawkowy czy cukrzyca ciążowa. Przed poczęciem warto się też poddać zabiegom dentystycznym oraz przeprowadzić badania diagnostyczne. Pamiętajmy, że kobietom w ciąży zazwyczaj odradza się wykonywanie zdjęć rentgenowskich, ponieważ promieniowanie może mieć niekorzystny wpływ na płód.
4. Rezygnacja z używek
Stosowanie używek ma negatywny wpływ na płodność. Zbadano na przykład, że kobiety palące czterokrotnie częściej starają się o dziecko dłużej niż rok.* Dlatego należy rzucić papierosy. Przed ciążą i w jej trakcie trzeba także unikać palenia biernego. Już teraz zaleca się także odstawienie alkoholu. Do zmiany stylu życia warto namówić także mężczyznę, bo również jego nałogi nierzadko wpływają na wydłużenie okresu oczekiwania na poczęcie.
5. Prawidłowa waga
Trudności z zajściem w ciążę bywają związane zarówno z nadwagą i otyłością, jak i niedowagą. Do sprawdzenia, czy waga jest prawidłowa posłużyć może wskaźnik masy ciała, tzw. BMI. By go obliczyć należy masę ciała w kg podzielić przez wzrost w metrach do kwadratu. BMI mniejsze niż 18,5 oznacza niedowagę, wynik pomiędzy 18,5 – 24,9 to prawidłowa masa ciała, 25 – 29,9 oznacza nadwagę, a powyżej 30 – otyłość.
Jeśli BMI jest mniejsze niż 18,5, przyszła mama powinna przybrać na wadze. W przypadku nadwagi lub otyłości, w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem, należy ustalić optymalny spadek wagi oraz zaplanować odpowiedni jadłospis. Warto wiedzieć, że nawet kilkuprocentowy spadek masy ciała, może pomóc w wyregulowaniu cyklu miesiączkowego i przyspieszeniu poczęcia.
O prawidłową wagę powinien zadbać także mężczyzna. Panowie z nadwagą częściej niż szczupli mają problemy z płodnością. Jeżeli oboje partnerów waży za dużo, poczęcie dziecka może im zająć trzykrotnie więcej czasu niż parze o prawidłowej masie ciała. Również mężczyźni zbyt szczupli częściej mają problemy z płodnością niż panowie o BMI mieszczącym się w normie.*
6. Obrona przed stresem
W trakcie starań o ciążę należy także unikać stresu. Nazywa się go wrogiem płodności. Poza tym trzeba dobrze się wysypiać. Kobieta starająca się o dziecko powinna również zadbać o odpowiednie środowisko w miejscu pracy oraz wyeliminować z niego czynniki, które mogłyby zaszkodzić ciąży. Jeśli choruje przewlekle i przyjmuje na stałe leki, musi upewnić się u lekarza prowadzącego, czy nie mają one negatywnego wpływu na płód.
7. Aktywność fizyczna
W dbaniu o prawidłową wagę oraz przygotowaniu ciała do ciąży i porodu, przyszłej mamie pomoże ruch. W trakcie starań o poczęcie zalecana jest aktywność fizyczna o umiarkowanym natężeniu. Co to oznacza? Zależy to od stylu życia, jaki na co dzień prowadzi kobieta, która planuje ciążę. Warto wiedzieć, że ruch wpływa na wydzielanie przez organizm endorfin, czyli tzw. hormonów szczęścia. Dzięki nim przyszła mama będzie czuć się zrelaksowana, co podniesie skuteczność starań o dziecko.
8. Zdrowe odżywianie
Sposób odżywania w okresie poprzedzającym ciążę ma duże znaczenie dla poczęcia. Oboje partnerzy powinni stosować urozmaiconą, zrównoważoną dietę. Należy zadbać, aby w ich jadłospisie znalazły się produkty zawierające składniki odżywcze służące płodności. Należą do nich m. in. kwas foliowy, cynk, selen, żelazo, wapń, kwasy tłuszczowe Omega-3 oraz witaminy: A, E, C i z grupy B. W trakcie starań o dziecko warto natomiast zrezygnować ze słodyczy, żywności typu fast food i napojów gazowanych.
9. Suplementacja
W okresie poprzedzającym poczęcie zalecana jest m. in. suplementacja kwasu foliowego. Dzięki niej znacząco zmniejsza się ryzyko wystąpienia wad wrodzonych układu nerwowego (tzw. wad cewy nerwowej) u dziecka. Zmiany te powstają w pierwszych tygodniach rozwoju zarodka, stąd rekomendacja, by przyjmowanie kwasu foliowego zacząć jeszcze przed ciążą. Kobieta starająca się o potomka powinna rozważyć także suplementację DHA – kwasu tłuszczowego z grupy Omega-3, witaminy D, jodu czy żelaza. Przyjmowanie farmaceutyków może okazać się tym bardziej zasadne, jeśli do czasu podjęcia decyzji o ciąży przyszła mama odchudzała się i stosowała diety eliminacyjne. Należy pamiętać, że deficyty składników odżywczych u matki mogą mieć wpływ na występowanie poronień oraz wad rozwojowych u dziecka.
10. Zasoby finansowe
Czas przed poczęciem warto wykorzystać też na przygotowanie do zmian, które zajdą w budżecie domowym. Kalkulując koszty, przyszli rodzice powinni uwzględnić choćby najbliższe wydatki na opiekę lekarską w ciąży czy łóżeczko, wózek i pieluszki dla malucha. Już przed ciążą warto zastanowić się, na jak długą przerwę w pracy młoda mama zdecyduje się po porodzie. Jeśli partnerzy mają obawy odnośnie swojej kondycji finansowej, warto aby poszukali dodatkowego źródła dochodu i zaczęli systematycznie oszczędzać. Dzięki temu problemy z pieniędzmi nie będą przeszkodą w przeżywaniu radości z narodzin dziecka.
*Źródło: H. Murkoff, S. Mazel „W oczekiwaniu na ciążę”, Poznań 2009
Źródło: materiały prasowe VitaMama