Rak piersi – globalny problem.

Cz. I.

Rak piersi jest bardzo istotnym problemem o podłożu klinicznym, a także społeczno-ekonomicznym.

Pacjentki z rakiem piersi stanowią szczególną grupę osób, których choroba nie ogranicza się jedynie do stanu somatycznego ale ma ogromny wpływ na ich sferę psychospołeczną. Chorobie towarzyszą zwykle silne przeżycia psychiczne związane z sytuacją, z jej przebiegiem, leczeniem, z lękiem przed rezultatem rekonwalescencji, z akceptacją przez najbliższych i społeczeństwo.

Każda choroba przewlekła ogranicza funkcjonalność egzystencjalną oraz uniemożliwia zaspokajanie wielu potrzeb natury psychicznej, społecznej, także na polu zawodowym i rodzinnym. Przychodzi taki moment w życiu osoby chorej, kiedy jedynymi osobami wspierającymi w tym trudnym czasie jest najbliższa rodzina, pracownicy opieki zdrowotnej, inni pacjenci.

Dlatego tak bardzo ważną rolę w opiece paliatywnej pełni pielęgniarka. Zadanie to przede wszystkim dotyczy sfery psychologicznej związanej z problemami wynikającymi z choroby, dotyczy również niwelowania stresu i społecznych konsekwencji ( odrzucenie, izolacja, utrata ról życiowych, poczucie obniżenia statusu społecznego).

Pielęgniarka sprawująca opiekę paliatywną nad pacjentką w warunkach domowych pełni szczególną rolę.

Można śmiało nawet stwierdzić, że jest to osoba dowodząca całym systemem pracy. Opieka paliatywna ukierunkowana jest na pomoc w łagodzeniu cierpienia, zwłaszcza w ciężkiej, postępującej chorobie o niekorzystnym rokowaniu. To pielęgniarka jest najbliżej pacjentki, dzięki czemu zna problemy i potrzeby, organizuje działania holistyczne zespołu interdyscyplinarnego, mające na celu zaspokajanie potrzeb somatycznych, psychosocjalnych i duchowych. Choroba nowotworowa, a w tym przypadku rak piersi, jest ogromnym obciążeniem i jednocześnie wyzwaniem dla samej pacjentki jak również dla zespołu leczniczego.

Rak piersi stanowi 12% wśród wszystkich nowotworów i jest najczęściej diagnozowanym nowotworem na świecie. 80% zachorowań to kobiety po 50 roku życia, zaś 50 % diagnozuje się pomiędzy 50 a 69 rokiem życia. W Polsce żyje około 60 tys. kobiet, u których kiedykolwiek rozpoznano raka piersi. Wzrost tempa rozwoju nauki przekłada się bezpośrednio na poprawę leczenia ale mimo wszystko liczba chorych będzie nadal rosła.

Dużym problemem jest zbyt późna diagnostyka oraz czas od momentu zachorowania do rozpoczęcia leczenia. Kobiety pomimo większej świadomości istoty choroby mają obawy przed podjęciem kroków w poszerzaniu diagnostyki i leczenia, boją się również dalszego funkcjonowania w społeczeństwie, w rodzinie, niepewności co do efektów leczenia.

Dlatego też przeciągają w czasie to, co powinny zrobić od razu od momentu postawienia diagnozy przez lekarza onkologa. Przebieg i medyczne skutki choroby w danej jednostce są przewidywalne, ale jednak czas jest bardzo istotny i często nie podlega statystykom.

Problemem specyficznym dla naszego kraju jest niska skuteczność leczenia spowodowana przede wszystkim irracjonalną niechęcią Polaków do badań profilaktycznych. Większość osób zgłasza się do onkologa, gdy choroba jest już zaawansowana, a szanse na całkowite wyleczenie zdecydowanie mniejsze.

Rak gruczołu piersiowego jest także pierwszą przyczyną zgonów spowodowanych nowotworami w naszym kraju. Codziennie umiera na niego 14 Polek – tj. 5 255 rocznie.

Umieralność u kobiet w wyniku raka w 2014r.

Agnieszka Rucińska

Z pracy dyplomowej nadesłanej do Stowarzyszenia Pielęgniarki Cyfrowe wybrała

Joanna Lewoniewska

Zapraszamy do przeczytania kolejnych części pracy, które będą ukazywać się cyklicznie.

Piśmiennictwo:

Jeziorski A. Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek, PZWL 2009

Jurkowska K., Łagoda K., Pielęgniarstwo internistyczne. PZWL 2018

Koper A. ( red.): Pielęgniarstwo onkologiczne- podręczniki dla studiów medycznych, PZWL, Warszawa 2011

Koper A., Wrońska I - Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą nowotworową - materiały pomocnicze dla pielęgniarek pracujących na oddziałach onkologicznych. Lublin 2003

Murawa D., Dyzman - Syroka A. ABC raka piersi- Wielkopolskie centrum onkologii.