Polska zajmuje trzecie miejsce w Europie pod względem ilości wypijanej herbaty, wyprzedza nas tylko Wielka Brytania i Irlandia. Duża konsumpcja nie zawsze idzie w parze z jakością. Głównie parzymy herbatę tzw. ekspresową, a ona ma znikome zalety zdrowotne. Do jej produkcji używa się bowiem pyłu herbacianego, czyli resztek pozostałych z produkcji lepszych gatunkowo herbat liściastych. To one mają najwięcej walorów odżywczych. Najbardziej cenione, ale jednocześnie najdroższe są herbaty, w których można znaleźć pąki z krzewów. To czy herbata jest czarna, zielona, czerwona, biała czy żółta nie zależy od gatunku rośliny, ale od procesu suszenia i fermentacji, a w przypadku białej herbaty od ochrony młodych liści przed słońcem i nie dopuszczanie do wytworzenia w nich chlorofilu. Za najbardziej wartościowe uznaje się herbaty wyprodukowane z liści rosnących na samych wierzchołkach krzewów. Są one najdelikatniejsze i najbardziej poddane działaniu słońca. Znaczenie dla smaku ma rejon z jakiego pochodzi herbata. Chińskie, japońskie czy te z Indonezji różnią się od siebie także aromatem i właściwościami zdrowotnymi. Herbaty uprawia się w różnych częściach świata od południa po daleką północ.
Wciąż prowadzone są badania naukowe nad wpływem herbaty na zdrowie. Mimo że do teraz nie udało się uzyskać jednoznacznych, potwierdzonych badaniami klinicznymi, wyników to jednak uważa się, że picie herbaty ma korzystny wpływ na zdrowie. Nie można traktować jej jak lekarstwo, ale jako doskonały profilaktycznie działający produkt spożywczy już tak. Zawarte w herbacie polifenole oraz flawonoidy, odpowiedzialne są za ochronę układu sercowo-naczyniowego działają profilaktycznie. Herbata reguluje ciśnienie krwi. Zawiera także przeciwutleniacze, które skutecznie zwalczają wolne rodniki. Tym samym hamuje procesy starzenia i procesy zapalne. Przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie działają także zawarte w naparze taniny, a katechiny przyspieszają spalanie tłuszczów i pozytywnie wpływają na gospodarkę energetyczną organizmu. Według badań brytyjskich naukowców z uniwersytetu Cambrige zawarte w herbacie polifenole ułatwiają pracę mózgu, zapamiętywanie i zwiększają zdolność do uczenia się. Do tego obecne w herbacie mikroelementy i makroelementy mają istotny wpływ na cały organizm.
Różne rodzaje herbat mają zalety uniwersalne bez względu na gatunek i kraj pochodzenia. Uważa się, że wpływają na zdrowie jelit, płuc, żołądka wątroby i prostaty, a nawet ze względu na dużą zawartość przeciwutleniaczy zapobiegają nowotworom. Skutecznie chronią skórę przed działaniem UV, ale także przed odwodnieniem. Mimo wielu opiniom herbata nie odwadnia organizmu, a suchość u ustach jaka pojawia się po wypiciu mocnego naparu spowodowana jest działaniem polifenoli na zawarte w ślinie białko. Herbata przyspiesza i reguluje metabolizm co wpływa na utrzymanie prawidłowej wagi. Aby wydobyć wszystkie jej zalety, ważny jest czas parzenia, temperatura wody a nawet naczynie, które powinno być szklane lub porcelanowe. Zaleca się dla większości herbat czarnych i zielonych czas parzenia powyżej 3-4 minut. W ten sposób działanie pobudzającej teiny zmniejsza się i herbata staje się napojem uspokajającym. Teina ma jednak wiele zalet - wpływa pozytywnie na koncentrację, poprawia pamięć i niweluje uczucie zmęczenia, działa przeciwmiażdżycowo, rozszerzając naczynia krwionośne oraz obniżając ciśnienie.
Każdy rodzaj herbaty ma także swoje odrębne cechy i atuty. Czarna dobrze wpływa na florę jelitową oraz pomaga w zwalczaniu zatruć pokarmowych. Zmniejsza uczucie senności i zmęczenia. Pobudza układ nerwowy choć trzeba uważać, bo wypłukuje magnez. Przyspiesza akcję serca, a tym samym poprawia wentylację płuc. Czerwona z kolei jest idealna podczas diety odchudzającej. Poprawia perystaltykę jelit, podnosi poziom enzymów wątrobowych, dzięki temu odtruwa organizm z toksyn, czyszcząc organizm nawet z alkoholu. Obniża cholesterol LDL (zły) a zwiększa HDL. Chroni jamę ustną przed bakteriami próchniczymi. Biała herbata jest uznana za najbardziej kojącą stres. Podnosi odporność dzięki dużej zawartości witaminy C, jest zalecana podczas leczenia zapalenia stawów i w chorobach kości. Chroni przed gromadzeniem się tkanki tłuszczowej i łagodzi reakcje alergiczne. Susz białej i żółtej herbaty w ogóle nie zawiera kofeiny. Herbata zielona w zależności od gatunku ma wielka moc detoksykacyjną, obniża poziom cukru i jest postrzegana jako napój chroniący przed nowotworami. Obniża ryzyko choroby wieńcowej i jest zalecana przy problemach skórnych takich jak trądzik, dla cery tłustej. Odpowiednio długo parzona działa na stany depresyjne, wycisza i poprawia nastrój.
Aby w pełni wykorzystać zalety herbaty, warto ją parzyć zgodnie z zaleceniami producenta, jeśli chodzi o czas i używać wody przefiltrowanej. Chodzi o to, by nie miała zapachu chloru zmieniającego smak herbaty i była miękka. Można to uzyskać poprzez dłuższe wrzenie wody. Najlepiej nie dodawać do herbaty cukru, bo wtedy staje się napojem mocno kalorycznym. Smakosze odradzają także dodawanie cytryny. Zaparzony napar najlepiej wypić w ciągu pół godziny, kiedy jest ciepły. Herbaty nigdy nie należy odgrzewać. Niektóre gatunki czarnych herbat można trzymać na podgrzewaczu. Choć przetrzymana w cieple herbata traci po jakimś czasie swój smak i właściwości a także kolor. Dziennie można wypijać kilka filiżanek. Przed snem nie zaleca się spożywania herbaty krótko parzonej, chyba, że jest to herbata biała lub żółta.
