Ministerstwo Zdrowia wprowadziło długo oczekiwaną zmianę – od 5 maja testy na HIV są świadczeniem gwarantowanym w podstawowej opiece zdrowotnej. To oznacza, że lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mogą zlecać te badania pacjentom w ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”.
Zdaniem ekspertów to niezwykle ważny krok w stronę ograniczenia liczby zakażeń HIV w Polsce, gdzie liczba nowych przypadków rośnie w zastraszającym tempie. W ubiegłym roku wykryto ponad 2 tysiące nowych zakażeń, co przekłada się na 5–6 nowych przypadków dziennie. Tymczasem w Europie od 2010 roku liczba zakażeń systematycznie maleje, podczas gdy w Polsce rośnie – w 2010 roku rozpoznano 583 przypadki, a w 2024 roku już 2013.
Problem niskiej świadomości
Eksperci podkreślają, że aż 17 proc. osób żyjących z HIV w Polsce nie ma świadomości swojego zakażenia, co prowadzi do braku leczenia i możliwości zakażania innych. To właśnie wczesna diagnostyka może znacząco poprawić sytuację – wcześniejsze wykrycie zakażenia oznacza skuteczne leczenie i możliwość normalnego funkcjonowania na co dzień.
Wysoka efektywność badań
Testy na HIV, zwłaszcza te IV generacji, charakteryzują się wysoką czułością (99,4-100%) i swoistością (98,3-99,94%). Badania przesiewowe nie tylko pomagają w identyfikacji zakażonych, ale również zmniejszają koszty późniejszego leczenia, dlatego ich wprowadzenie do POZ to ważny krok w stronę efektywnej profilaktyki.
Łatwiejszy dostęp do diagnostyki
„Fakt, że lekarze pierwszego kontaktu w Polsce będą nareszcie mogli kierować swoich pacjentów na testy w kierunku HIV to przełom! Wprawdzie Punkty Konsultacyjno-Diagnostyczne od lat testują anonimowo i bezpłatnie na HIV, jednak dostępność testów u lekarza rodzinnego na pewno wpłynie na zwiększenie odsetka Polaków, którzy się na takie badanie zdecydują” – podkreśla Sławomir Roś, koordynator programu Pozytywnie Otwarci z ramienia Gilead Sciences Poland.
Konieczność zmiany podejścia
Odsetek osób testujących się na HIV w Polsce od lat pozostaje na niskim poziomie – wynosi około 10% dorosłej populacji. Ułatwienie dostępu do badań w POZ to szansa na zmianę tej sytuacji, ale eksperci apelują także o kampanie edukacyjne i większą świadomość społeczną na temat profilaktyki HIV.
