Nauka metodą prób i błędów, poruszanie się w nieprzyjaznym systemie, poświęcenie pacjentom wykraczające poza zakres obowiązków – taki obraz koordynatorów opieki onkologicznej wyłania się z najnowszego raportu Fundacji Onkologia 2025. Pomimo czterech lat od wprowadzenia funkcji koordynatora opieki onkologicznej w systemie ochrony zdrowia duża grupa specjalistów wspierających pacjentów pozostaje często bez wsparcia.
Funkcja koordynatora pacjenta onkologicznego pojawiła się formalnie w polskim systemie opieki wraz z pakietem onkologicznym. Koordynatora wyznacza się dla pacjenta po ustaleniu procesu terapeutycznego przez konsylium wielospecjalistyczne.
Celem badania było sprawdzenie jak w praktyce, po czterech latach funkcjonowania pakietu onkologicznego, realizowana jest funkcja koordynatora. W szczególności, jak osoby, które pełnią tę rolę opisują: swoją pracę, przygotowanie do niej, najważniejsze wyzwania i problemy.
– Najciekawsze dane dotyczą według nas wyjścia poza rolę administracyjną – większość koordynatorów stara się realnie wspierać pacjenta jako jego przewodnik po systemie i opiekun w chorobie. Ta praca rodzi wiele wyzwań, ale problemy, które wymieniają koordynatorzy najczęściej, wynikają głównie ze skomplikowanych przepisów i braku wsparcia edukacyjnego. – komentuje Anna Andrzejczak, prezes zarządu Fundacji Onkologia 2025.
52% ankietowanych pełni funkcję koordynatora w pełnym wymiarze swojej pracy. Dla pozostałych jest to zajęcie dodatkowe, towarzyszące najczęściej pracy pielęgniarki lub pracownika administracji. Ponadto 71% udziela pacjentom praktycznych wskazówek dotyczących badań oraz leczenia, zaś ponad połowa (51%) stara się samodzielnie udzielać pacjentom wsparcia pozamedycznego. 82% uczestniczy w konsyliach lekarskich ustalających plan leczenia.
Jednocześnie wyniki wskazują na brak ugruntowanej pozycji koordynatorów w opiece. Co drugi ankietowany (49%) zdobył wiedzę o obowiązkach koordynatora metodą prób i błędów, więcej niż co trzeci (37%) wskazuje nieprzyjazność i słabą funkcjonalność aplikacji do obsługi karty Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DiLO) jako trudność, z którą mierzą się w pracy. Dużym ułatwieniem byłoby na przykład wprowadzenie podglądu karty DiLO wystawionej w innej placówce.
Z odpowiedzi na ankietę dotyczącą codziennej pracy koordynatorów wyłania się obraz sztywnych reguł, dużej odpowiedzialności za ich przestrzeganie, braku wsparcia w rozwiązywaniu bieżących problemów. Koordynatorzy dbają o wykonanie czynności, od których zależy dotrzymanie czasu i prawidłowe rozliczenie świadczeń. Zdarza się, że spotykają się przy tym z brakiem zrozumienia ze strony otoczenia. Brakuje też wsparcia w obszarze edukacyjnym.
– Czteroletnie doświadczenie z obecnością koordynatorów w polskim systemie opieki onkologicznej pokazało, jak wielki potencjał wiąże się z tą funkcją. Koordynatorzy są nową, niezwykle cenną grupą zawodową w polskim systemie, która łączy różne, bardzo potrzebne kompetencje. Ankietowani przez nas koordynatorzy pełnią rolę opiekunów pacjenta i chcą tej części swojej pracy poświęcić więcej uwagi. Potencjalne korzyści z ich pracy są ogromne i odnoszą się wprost do największych bolączek polskiego systemu ochrony zdrowia – dodaje Anna Andrzejczak.
Źródło: Fundacja Onkologia 2025
