Takie słowa padły na konferencji zorganizowanej przez Fundację Alivia, na której przedstawiono raport o standardach leczenia onkologicznego w Polsce. Te standardy można opisać dwoma słowami: jest źle. Pacjenci nie mają dostępu do leków, lub mają ten dostęp bardzo ograniczony.
Prezes Fundacji Alivia Bartosz Poliński zwrócił uwagę na fakt, że z leków zarejestrowanych w ciągu ostatnich 12 lat w Unii Europejskiej ponad połowa nie jest w Polsce refundowana.
- Niektóre decyzje refundacyjne zapadają w momencie, kiedy te leki przestają być standardem - powiedział prof. Cezary Szczylik, kierownik Kliniki Onkologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie.
- Jako emerytowany wojskowy mogę powiedzieć, że oficer ma prawo wysłać żołnierza na śmierć. Nie może go jednak na tę śmierć wysłać bez żadnej broni. Jak nie ma karabinu, to powinien mu dać maczugę. Żołnierz musi czymś walczyć - powiedział na konferencji prof. Wiesław Jędrzejczak, krajowy konsultant w dziedzinie hematologii - Przekładając ten przykład na sytuację w ochronie zdrowia trzeba wyraźnie powiedzieć, że każdy chory musi dostać ofertę leczniczą - dodał prof. Jędrzejczak
Ogromną przeszkodą jest też przerost biurokracji. Zwrócił na to uwagę prof. Cezary Szczylik mówiąc, że pacjent ma nie tylko ograniczony dostęp do leków, ale też do lekarza, który większość czasu zamiast choremu poświęca właśnie biurokracji.
- Mając pacjenta w gabinecie lekarz musi obowiązkowo wypełnić papiery, bo zaraz przyjdzie urzędnik, który nas rozstrzela za to, że nie ma daty urodzenia, albo jest źle wpisana - powiedział prof. Szczylik.
- Gdzie jest czas na wysłuchanie pacjenta i odpowiednie przebadanie? - pytała dr Elżbieta Senkus-Konefka z Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego skarżąc się na przerost biurokracji - Zrobiono z lekarzy urzędników - dodała.
Polska jest krajem o dużej liczbie zgonów spowodowanych chorobami nowotworowymi. W grupie mężczyzn aktywnych zawodowo choroby nowotworowe są drugą przyczyną zgonów, po chorobach kardiologicznych, i odpowiadają za 28% wszystkich zgonów. Pomiędzy rokiem 1999 a 2014 roczna zachorowalność na choroby nowotworowe zwiększyła się o 42%.
Leki onkologiczne, szczególnie te najnowsze (terapie celowane), są na tyle drogie, że przeciętny pacjent nie może sobie pozwolić na sfinansowanie leczenia nawet jednym lekiem z własnych pieniędzy, a na wpisanie leku na listy refundacyjne czeka się długo.
Spośród 15 leków onkologicznych, które pojawiły się na listach leków refundowanych od lipca 2016 do stycznia 2017 roku, od momentu przesłania przez Ministra Zdrowia pierwszego zlecenia dla AOTMiT na ocenę danego leku w danym wskazaniu, do pojawienia się leku w obwieszczeniu:
- dla 5 leków proces był krótszy niż 250 dni
- dla 5 był w przedziale 251–750 dni
-dla 5 był w przedziale 751–1322 dni
Prof. Szczylik zwrócił się do Fundacji Alivia o wystąpienie z wnioskiem o zlikwidowanie dotychczasowej ścieżki.
- Wystarczy zaciągnąć jako kryteria terapeutyczne standardy europejskie. Jesteśmy w Europie, jesteśmy w Unii Europejskiej i wystarczy, że AOTMiT otrzyma dokument z ESMO i dostosowuje go do warunków ekonomicznych kraju, a całą tę resztę biurokracji należy wyeliminować - powiedział profesor.
Według szacunków, na nowotwór złośliwy zachoruje w ciągu swego życia co czwarty mieszkaniec Polski, a co piąty z tego powodu umrze. Oznacza to że, statystycznie rzecz ujmując, w czteroosobowej rodzinie jedna z osób w ciągu swojego życia zachoruje na nowotwór. I tu wracamy do punktu wyjścia. Rak jest wrogiem rodziny.
źródło: Fundacja Onkologiczna Alivia: Raport "Dostęp pacjentów onkologicznych do terapii lekowych w Polsce na tle aktualnej wiedzy medycznej"; marzec 2017
