Ustawa o zawodzie farmaceuty obowiązuje od roku

Jeden z zapisów: "wykonywanie przeglądów lekowych wraz z oceną farmakoterapii, z uwzględnieniem problemów lekowych pacjenta". Dnia 1 kwietnia 2022 roku rozpoczął się pilotaż przeglądów lekowych, który będzie trwał 6 miesięcy. Uczestniczy w nim 75 farmaceutów z 75 aptek na terenie całego kraju. Celem pilotażu jest sprawdzenie skuteczności praktycznej przeglądów lekowych, w warunkach świadczenia opieki farmaceutycznej oraz sprawdzenie ich wartości klinicznej, wpływu na system opieki zdrowotnej, a w konsekwencji wypracowanie optymalnego modelu, procedur oraz standardów tego elementu opieki farmaceutycznej jako świadczenia zdrowotnego. Czy można zaszkodzić pilotażowi przeglądów lekowych ? Można. Zrobiła to Ewa Krajewska, Główny Inspektor Farmaceutyczny - 22 marca 2022 r. został wydany komunikat, w którym GIF ostrzega przed reklamowaniem przeglądów lekowych, ponieważ będą kary. Dziennikarze błędnie nazywają pilotaż przeglądów lekowych "przeglądem domowej apteczki". To nieprawda, ponieważ farmaceuci świadczą skomplikowaną usługę w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej.

Kolejny zapis: "usługi farmaceutyczne obejmują czynności wykonywane w aptece szpitalnej w zakresie usługi farmacji klinicznej". Minister zdrowia 6 października 2021 r. wydał zarządzenie w sprawie powołania Zespołu do spraw wypracowania rozwiązań w zakresie farmacji klinicznej oraz działalności farmaceutów w podmiotach leczniczych wraz z wykazem badań diagnostycznych wykonywanych przez farmaceutów. Zadaniem Zespołu jest sporządzenie raportu w terminie 12 miesięcy. Minister zdrowia może nie zaakceptować raportu i wówczas prace Zespołu będą przedłużane o kolejne miesiące. Nie wiadomo co stanie się po przyjęciu raportu. Minister zdrowia może go opublikuje albo nie. Podejmie inicjatywę legislacyjną w celu wprowadzenia w życie zaleceń zawartych w raporcie albo tego nie zrobi. Dlatego do wykonywania w aptece szpitalnej usługi farmacji klinicznej jeszcze daleka droga.

Około 25% wizyt w przychodniach stanowią tzw. wizyty receptowe w celu wystawienia recept na kontynuację farmakoterapii stosowanej w chorobach przewlekłych. Wystawianie recept kontynuowanych przez farmaceutów byłoby znaczącym odciążeniem podstawowej opieki zdrowotnej. Dnia 16 stycznia 2022 roku powinien wejść w życie art. 4 ust. 2 pkt. 5 - "wystawianie recept w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego". Jest to bardzo ważny zapis w UoZF - dlatego ta sprawa powinna być jednym z priorytetów Naczelnej Rady Aptekarskiej. Możliwość wystawiania recept kontynuowanych nie weszła w życie. Dlaczego?

W UoZF nie ma zapisu dotyczącego szczepień w aptekach. Pomimo tego wprowadzenie możliwości wykonywania szczepień w aptekach przeciw COVID-19 i przeciw grypie było dobrą decyzją. Dnia 22 marca 2022 r. minister zdrowia poinformował, że "szczepienia publiczne przeciw grypie finansowane z budżetu ministra zdrowia nie będą kontynuowane w sezonie 2022 / 2023". To zła decyzja, ponieważ w Polsce poziom wyszczepialność przeciw grypie wynosi zaledwie 7%. Dla porównania w Wielkiej Brytanii jest na poziomie 65%. Nie trzeba mieć wykształcenia medycznego - wystarczy wykształcenie ekonomiczne (MZ) - żeby wiedzieć, że lepiej i taniej jest zapobiegać (szczepić) niż leczyć.

Od 27 stycznia 2022 r. istnieje możliwość wykonywania testów antygenowych w kierunku SARS-CoV-2 w aptekach. Wprowadzenie testowania do aptek to coś więcej niż błąd - to kompromitacja Naczelnej Rady Aptekarskiej i ministra zdrowia, ponieważ pobierany wymaz jest potencjalnie zakaźnym materiałem biologicznym. Ponadto farmaceuci, co do zasady, powinni zajmować się lekami a nie wymazami. Apteki nie mogą stawać się punktami wymazowymi kosztem podstawowej działalności. Doskonale to rozumieją farmaceuci pracujący w 98% aptek, ponieważ zaledwie 2% aptek w Polsce zdecydowało się na wykonywanie testów. Od 1 kwietnia zniknęło powszechne, bezpłatne testowanie w aptekach gdyż bezpłatne testy na obecność koronawirusa można wykonywać jedynie na zlecenie lekarza rodzinnego.

Wprowadzenie możliwości wykonywania bezpłatnych testów w aptekach, zaledwie przez dwa miesiące, to jest kpina ze zdrowego rozsądku.

mgr farm. Walenty Zajdel