Jak zauważył wiceminister zdrowia, ostatnie lata, zwłaszcza lata pandemii COVID-19, a także konflikt za naszą wschodnią granicą, bardzo uwidoczniły problem zdrowia psychicznego, zwłaszcza u najmłodszych.
– To właśnie oni, zamknięci podczas pandemii w domu, bez kontaktu bezpośredniego z rówieśnikami i nauczycielami, popadli w nie zawsze przyjazny świat wirtualny. Wśród najmłodszych widzimy bardzo duże problemy: od zaburzeń psychiatrycznych, na zachowaniach samobójczych kończąc – powiedział Waldemar Kraska.
Od lat podnoszone już były postulaty związane z potrzebą reformy polskiej opieki zdrowia psychicznego. Taka reforma trwa od 2018 roku. Priorytetem jest w niej wsparcie najmłodszych.
– Reforma leczenia dzieci i młodzieży jest oparta na trzech poziomach. Chcieliśmy, aby dostęp do specjalisty był jak najbliższy, aby nie tylko w dużych ośrodkach, ale w małych miastach powiatowych był dostęp do psychoterapeutów. Na pierwszym poziomie, poziomie opieki środowiskowej, mamy w kraju już 398 zespołów dla dzieci i młodzieży. Można się tam udać bez skierowania i spotkać z psychologami czy psychoterapeutami, którzy nie tylko rozwiązują problemy dziecka, ale powiązane z nimi problemy rodzinne. Myślę, że sprawdza się to dość dobrze – zaznaczył wiceminister zdrowia.
Na drugim poziomie są ośrodki, w których sprawowana jest opieka ambulatoryjna, w trybie oddziału dziennego. Pracują w nich lekarze psychiatrzy. W Polsce są już 133 takie centra. Trzeci poziom, najwyższej referencyjności, to 32 ośrodki ze stacjonarną opieką całodobową.
– Myślę, że ważne jest to, by jak najbliżej miejsca zamieszkania docierać do młodych ludzi. Współpracujemy z ministerstwem oświaty, by połączyć nasze systemy. Okazuje się, że pewne działania są ukierunkowane resortowo, a chcemy stworzyć jeden wspólny ośrodek koordynujący je – dodał Waldemar Kraska.
Reforma psychiatrii dotyczy także opieki nad pacjentami dorosłymi. Trwa program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego.
– Jest 75 takich centrów i ich opieką objętych jest prawie 10 mln Polaków. Tych miejsc zdecydowanie przybywa i są to miejsca dobrze finansowane – wskazał wiceminister zdrowia.
Jak dodał wiceszef resortu, uruchomione zostały też bezpłatne numery telefonów zaufania i komunikatory, dzięki którym osoba w kryzysie może szybko skontaktować się z terapeutą.
– Rzeczywiście się to sprawdza. Młody człowiek zadzwonił ostatnio na tę linię i powiedział, że za chwilę popełni samobójstwo. Rozmawiający z nim konsultant zawiadomił służby, które pojechały na miejsce. Drzwi były zamknięte, więc zostały wyważone. Okazało się, że za ścianą siedziała mama tego dziecka, która o niczym nie wiedziała – powiedział Waldemar Kraska.
Wiceminister zdrowia przypomniał, że od 2009 do 2023 roku czterokrotnie wzrosły nakłady na opiekę psychiatryczną dzieci i młodzieży. W tym roku będzie to ponad miliard złotych. W roku 2015 nakłady wyniosły ok. 165 mln zł.
