Rodzice wcześniaków i neonatolodzy apelują o rozszerzenie programu ochrony przed wirusem RS, który jest szczególnie groźny dla dzieci urodzonych przedwcześnie, gdyż niewykształcony układ oddechowy i odpornościowy wcześniaków nie może sobie z nim poradzić. Nie ma szczepionki ani leku, który zwalczałby wirusa RS. Pozostaje profilaktyka bierna, czyli podanie przeciwciała monoklonalnego, dzięki któremu organizm po kontakcie z wirusem rozpoczyna walkę.
Wirus RS to syncytialny wirus nabłonka oddechowego. W Polsce występuje sezonowo od października do kwietnia. Jest odpowiedzialny za 70% infekcji u dzieci do 2. roku życia. Co roku atakuje prawie 90% wcześniaków, będąc często przyczyną niewydolności oddechowej, wymagającej stosowania wentylacji mechanicznej i jest przyczyną zagrożenia życia. To ogromne dodatkowe obciążenie dla małego, nie w pełni dojrzałego organizmu.
Wirus RS wywołuje infekcje, które u wcześniaków prowadzą do ciężkich zapaleń oskrzeli i płuc, co najczęściej wymaga hospitalizacji nawet na oddziałach intensywnej terapii, gdzie toczy się walka o ich życie. Aktualnie programem profilaktyki objęte są wcześniaki urodzone do 28. tygodnia ciąży oraz wszystkie noworodki z dysplazją oskrzelowo-płucną. Zgodnie ze standardami Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego wszystkie wcześniaki urodzone do 32. tygodnia ciąży włącznie powinny być objęte profilaktyką RSV. Z rozszerzenia profilaktyki skorzystałaby grupa ok. 2,5 tys. dzieci, sumując z grupą aktualnie otrzymującą profilaktykę, dostawałoby ją około 4 tys. dzieci z 28 tys. wcześniaków, które każdego roku przychodzą na świat w Polsce. Programy profilaktyki zakażeń wirusem RS wcześniaków do 32. tygodnia ciąży stanowią standard postępowania w większości krajów Unii Europejskiej i są finansowane ze środków publicznych.
W 2017 roku Ministerstwo Zdrowia przeznaczyło 60 mln zł na zakup wysokospecjalistycznego sprzętu dla oddziałów neonatologii trzeciego - najwyższego - poziomu referencyjnego. Jednak sam sprzęt nie wystarczy, jeśli wcześniaki nie zostaną objęte odpowiednią profilaktyką zakażeń RS, które stanowią główny powód ich hospitalizacji.
- Infekcja może oznaczać dla wcześniaka powrót do szpitala, nawet na oddział intensywnej terapii. To krok wstecz w walce o zdrowie dziecka i dla jego rozwoju. Warto więc zrobić wszystko, aby do tego nie dopuścić. Bez względu na to, czy dziecko urodziło się w 28. tygodniu ciąży czy w 32., należy zabezpieczyć je przed groźnymi wirusami. Mam nadzieję, że rada przejrzystości AOTMiT wyda pozytywną opinię dla leku do profilaktyki przeciwko RSV, to najbardziej oczekiwana wiadomość przez nas neonatologów i przez rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie z okazji Światowego Dnia Wcześniaka – powiedział prof. dr hab. n. med. Ryszard Lauterbach, konsultant wojewódzki w dziedzinie neonatologii, kierownik Oddziału Klinicznego Neonatologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
W sezonie zakażeń 2016/17 dwukrotnie wzrosła liczba wcześniaków hospitalizowanych z powodu infekcji wywołanych wirusem RS. W województwie mazowieckim liczba ta wzrosła z 545 w sezonie 2015/16 do 1081 w sezonie 2016/17. Co najmniej 6 dzieci w Polsce zmarło z powodu zakażenia wirusem RS. Ponad 80% hospitalizowanych niemowląt nie ukończyło 6. miesiąca życia. Niemowlęta urodzone między 29. a 32. tygodniem ciąży 3-krotnie częściej wymagają leczenia w oddziale intensywnej terapii niż wcześniaki urodzone w 35. tygodniu ciąży. Głównym sprawcą hospitalizacji dzieci jest wirus RS i konieczność leczenia wywołanych przez niego powikłań. Rozszerzenie programu profilaktyki powinno być postrzegane jako inwestycja w zdrowie dziecka, zaoszczędzenie kosztów związanych z hospitalizacją i leczeniem powikłań, nie mówiąc już o kosztach emocjonalnych, których nie sposób policzyć – jak cierpienie dziecka i jego rodziców, którzy muszą po raz kolejny toczyć walkę o życie dziecka.
