Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) oraz Departament Zdrowia i Opieki Społecznej USA (HSS) ogłosiły podjęcie działań, które mają ukrócić wprowadzanie pacjentów w błąd poprzez reklamy leków zawierające niedokładne lub niepełne informacje o działaniach niepożądanych.
FDA bierze się za reklamy leków kierowane do pacjentów
Opublikowano 10 września 2025 08:56
Fot. Getty Images/iStockphoto
Z tego artykułu dowiesz się:
- Dlaczego FDA w końcu postanowiła działać przeciwko wprowadzającym w błąd reklamom leków? Agencja chce przywrócić zaufanie do systemu ochrony zdrowia, eliminując niepełne informacje o działaniach niepożądanych.
- Jakie konsekwencje mogą spotkać firmy farmaceutyczne? Około 100 nakazów zaprzestania naruszeń oraz tysiące listów ostrzegawczych to dopiero początek działań mających na celu ukrócenie reklamy leków bez rzetelnych informacji.
- Jak media społecznościowe wpływają na postrzeganie leków? Warto wiedzieć, że 100% wpisów promujących leki podkreśla ich korzyści, a tylko 33% wspomina o ryzyku, co może mylić pacjentów.
- Czy nowa legislacja coś zmieni? FDA zapowiada wprowadzenie zmian mających na celu załatanie istniejącej luki prawnej, co może znacząco poprawić przejrzystość reklam.
We wtorek FDA zapowiedziała, że wyśle do firm farmaceutycznych około 100 nakazów zaprzestania naruszeń (ang. cease-and-desist) oraz tysiące listów ostrzegawczych, w których przypomni producentom o obowiązku przestrzegania przepisów dotyczących reklam kierowanych do pacjentów.
Agencja zapowiedziała także rozpoczęcie procesu legislacyjnego, którego celem jest załatnie istniejącej od 1997 r. luki prawnej, wykorzystywanej przez firmy do ukrywania istotnych informacji o bezpieczeństwie leków w reklamach telewizyjnych i internetowych. Zdaniem Agencji korzystanie z tej furtki sprzyjało niewłaściwemu stosowaniu leków i podważało zaufanie społeczne do instytucji publicznych i systemu ochrony zdrowia.
FDA podkreśla, że pacjenci zbyt często nie otrzymują rzetelnych informacji o lekach, szczególnie gdy poważne ryzyka nie są przedstawione jasno a treści są trudne do zrozumienia przez osoby starsze.
– Przez lata Agencja tolerowała reklamy zaburzające relację lekarz–pacjent i kreujące popyt na leki bez względu na zasadność kliniczną. Firmy farmaceutyczne przeznaczają nawet 25 proc. swoich budżetów na reklamę, a środki te mogłyby zostać wykorzystane na obniżenie cen leków – powiedział dr Marty Makary, komisarz FDA.
Nowym wyzwaniem jest także rosnące znaczenie mediów społecznościowych. Coraz częściej pojawia się tam zakamuflowana promocja prowadzona przez influencerów, co utrudnia pacjentom odróżnienie treści edukacyjnych od reklamowych. Analiza opublikowana w 2024 r. w „Journal of Pharmaceutical Health Services Research” wykazała, że wszystkie (100 proc.!) wpisy [w mediach społecznościowych] promujące leki podkreślały ich korzyści, natomiast tylko 33 proc. wspominało o ryzyku. Ponadto 88 proc. reklam „topowych” leków publikowały osoby i organizacje nieprzestrzegające wytycznych FDA (ang. fair balance guidelines).
Zgodnie z obowiązującym prawem reklamy leków muszą przedstawiać zarówno korzyści, jak i ryzyka, unikać wyolbrzymiania skuteczności, nie wprowadzać w błąd, ujawniać powiązania finansowe oraz zawierać informacje o działaniach niepożądanych i przeciwwskazaniach.
FDA przyznaje, że w ostatnich dekadach egzekwowanie tych przepisów było coraz słabsze. Podczas gdy dawniej wysyłano ponad 100 listów ostrzegawczych rocznie, w 2023 r. był to tylko jeden, a w 2024 – nie wysłano ani jednego.
Robert F. Kennedy Jr., szef HHS, wyjaśnia, że celem podejmowanych przez administrację działań jest przywrócenie przejrzystości, odpowiedzialności i zaufania w ochronie zdrowia.
FDA zapowiada, że będzie konsekwentnie chronić pacjentów i rozliczać przemysł farmaceutyczny z nieuczciwych praktyk, a monitorowaniu reklam wykorzystywana będzie sztuczna inteligencja.
Źródło: FDA
