Szansa na nowe zastosowanie terapii CAR-T

W zindywidualizowanej terapii CAR-T, do walki z niektórymi rodzajami nowotworów wykorzystuje się układ odpornościowy pacjenta. Limfocyty T pacjenta są pobierane i poddawane modyfikacjom poza organizmem, dzięki czemu są w stanie rozpoznać komórki nowotworowe i inne komórki z ekspresją określonego antygenu oraz z nimi walczyć.

W przeciwieństwie do typowych produktów małocząsteczkowych lub leków biologicznych autologiczne terapie CAR-T są dostosowane do indywidualnych potrzeb danego pacjenta. W związku z tym konieczna jest zmiana podejścia do produkcji, logistyki i administracji.

Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) przyznała niedawno terapii CAR-T o nazwie tisagenlecleucel status zaawansowanej terapii medycyny regeneracyjnej (RMAT) w nowym, eksperymentalnym wskazaniu w leczeniu pacjentów z nawracającym lub opornym na lecznie chłoniakiem grudkowym (follicular lymphoma – FL). Jeśli produkt uzyska rejestrację, będzie to trzecie wskazanie do stosowania tisagenlecleucelu, który został już rejestrowany w leczeniu nawrotowych lub opornych na leczenie: ostrej białaczki limfoblastycznej (acute lymphoblastic leukemia - ALL) u dzieci i młodych dorosłych oraz chłoniaka rozlanego z dużych komórek B (diffuse large B-cell lymphoma – DLBCL) u dorosłych.

Chłoniak grudkowy, druga najczęściej występująca odmiana chłoniaka nieziarniczego (non-Hodgkins lymphoma - NHL) ^[1,2], jest chłoniakiem indolentnym i stanowi około 22% wszystkich przypadków chłoniaka nieziarniczego ^[1]. Uważa się, że pomimo stosowania nowych terapii, które wydłużają przeżycie całkowite, chłoniak grudkowy jest chorobą nieuleczalną, charakteryzującą się przebiegiem nawrotowo-remisyjnym ^[3].

Chociaż w terapii trzeciej lub późniejszej linii pacjentów z chłoniakiem grudkowym dostępnych jest wiele różnych opcji leczenia systemowego, ich skuteczność gwałtownie spada w kolejnych liniach leczenia ^[4]. Pacjent chory na nawrotowego chłoniaka grudkowego może w trakcie swojego życia przejść ok. pięć linii leczenia (mediana), natomiast niektórzy chorzy przechodzą ich nawet 12 ^[5,6]. Tymczasem część pacjentów, którzy są oporni na leczenie lub doświadczają szybkiej wznowy, a wyczerpali już dostępne opcje leczenia, jest na tyle zdrowych, że wciąż mogą otrzymać aktywną terapię ^[4].

Program przyznawania statutu RMAT ma usprawnić proces opracowywania i oceny terapii z dziedziny medycyny regeneracyjnej, które z założenia mają leczyć, modyfikować, cofać lub wyleczyć poważne choroby. FDA przyznała status RMAT dla tisagenlecleucelu w leczeniu chłoniaka grudkowego w oparciu o wstępne wyniki z wciąż trwającego badania klinicznego ELARA, wieloośrodkowego badania fazy II, które ma na celu określenie skuteczności i bezpieczeństwa stosowania tisagenlecleucelu u dorosłych pacjentów z chłoniakiem grudkowym, u których nastąpiła wznowa lub choroba jest oporna na leczenie.

Tisagenlecleucel opracowano we współpracy z Perelman School of Medicine na Uniwersycie Pennsylwanii. Współpraca ta pomiędzy przemysłem farmaceutycznym a ośrodkiem akademickim była pierwszą tego rodzaju kooperacją w dziedzinie badań i rozwoju terapii
CAR-T.

Piśmiennictwo:

1. The Non-Hodgkin’s Lymphoma Classification Project. Blood. 1997;89:3909–3918
2. Anderson J.R., et al. Epidemiology of the non-Hodgkin’s lymphomas: distributions of the major subtypes differ by geographic locations. Non-Hodgkin’s Lymphoma Classification Project. Ann Oncol. 1998;9(7):7;17–720.
3. Wudhikarn, K. et al. Comparative effectiveness research in follicular lymphoma: current and future perspectives and challenges. J Comp Eff Res. 2014.
4. Sutamtewagul, G. & Link, B.K. Novel treatment approaches and future perspectives in follicular lymphoma. Ther Adv Hematol 2019;10:1–20.
5. Data on file, Novartis, 2019.
6. Schuster, S.J., et al. Chimeric antigen receptor T cells in refractory B-cell lymphomas. NEJM. 2017;377(26):2545–2554.

inf pras