W badaniu, którego wyniki opublikowano na łamach BMJ Open, wykazano, że nadmierne spożycie kofeiny w czasie ciąży wiąże się ze zbyt dużą masą ciała niemowlęcia w 12. miesiącu życia oraz ze zwiększonym ryzykiem otyłości w 8. roku życia. Oba te wskaźniki korelują z nadwagą i otyłością w życiu dorosłym.
W badaniu wzięło udział ponad 50 tys. kobiet, zrekrutowanych do kohorty Norwegian Mother and Child Cohort Study w latach 1999-2008. Dane o spożyciu kofeiny zbierano jednorazowo w 22 tyg. ciąży, natomiast wzrost i masę ciała dzieci monitorowano od 6. tygodnia do 8. roku życia.
Spożycie kofeiny zostało scharakteryzowane jako niskie (0-49 miligramów / dzień), średnie (50-199 mg na dobę), wysokie (200-299 mg na dobę) lub bardzo wysokie (300 lub więcej mg na dobę).
Potencjalne źródła kofeiny obejmowały kawę, czarną herbatę, napoje z kofeiną, napoje energetyczne, czekoladę, mleko czekoladowe i niektóre rodzaje słodyczy.
Okazało się, że zmierzona w 12. miesiącu życia masa ciała dzieci urodzonych przez kobiety, które w ciąży przyjmowały bardzo wysokie dawki kofeiny, o 66 proc. częściej wykraczała poza 75. centyl, w porównaniu do pociech pań, które przyjmowały niskie ilości tej substancji (oraz – odpowiednio – o 30 i o 10 proc. częściej w porównaniu do potomstwa kobiet spożywających wysokie oraz średni ilości kofeiny).
Z kolei w wieku 8 lat, tylko te dzieci, które w życiu płodowym były narażone na bardzo wysoki poziom kofeiny, nadal wykazywały zwiększone ryzyko nadwagi. Dzieci te ważyły średnio o 213 g więcej w wieku 3 lat, o 320 g więcej w wieku 5 lat i o 480 g więcej w wieku 8 lat, w porównaniu do rówieśników, których mamy w ciąży przyjmowały niewielkie ilości kofeiny.
- Aktualne rekomendacje dla kobiet w ciąży sugerują nieprzekraczanie 200 mg kofeiny dziennie, czyli około 2-3 filiżanek czarnej kawy. Zalecenie to jest oparte na wszystkich naukowych dowodach niekorzystnego wpływu kofeiny na wyniki ciąży, takie jak: poronienie i ograniczenie wzrostu płodu. Ważne jest, aby przyszłe mamy zdawały sobie sprawę, że kofeina nie pochodzi wyłącznie z kawy, ale jest także zawarta – na przykład – w wielu napojach gazowanych – przypomina dr Eleni Papadopoulou z Norwegian Institute of Public Health, główna autorka.
Norweskie badanie nie było pierwszym, w którym wykazano, że przyjmowanie kofeiny podczas ciąży może mieć niekorzystny wpływ na dziecko. W 2008 roku kalifornijscy naukowcy (Weng X, Odouli R, and Li D-K. Maternal caffeine consumption during pregnancy and the risk of miscarriage: a prospective cohort study, Am J Obstet Gynecol 2008;198:279.e1-279.e8) wykazali, że kobiety, które spożywały ponad 200 mg kofeiny dziennie były dwukrotnie częściej narażone na poronienie niż ciężarne, które stroniły od tej substancji.
Z kolei autorzy badania z 2015 r. (Li, D-K, Ferber, J R, Odouli, R. Maternal caffeine intake during pregnancy and risk of obesity in offspring: a prospective cohort study, International Journal Of Obesity 2014/11/12/online) dowiedli, że narażenie na kofeinę w ciąży wiązało się z podwyższonym o 87 proc. ryzykiem otyłości u dzieci.
Praca norweskich uczonych jest jednak pierwszą, w której uwzględniono wpływ niskich dawek kofeiny (od 50 mg dziennie) na rozwój dziecka.
Źródło: CNN News
