NIK wskazała, że dostęp do badań w niektórych województwach był ograniczony, ze względu na nierównomierne rozmieszczenie placówek wykonujących badania. Jak pokazały wyniki kontroli dostępność do badań na terenie poszczególnych województwa zależała od sposobu przeprowadzania konkursów.
NIK wskazuje także, że dotychczasowe efekty wdrażania Programu badań prenatalnych oraz ustalenia kontroli potwierdzają, że dostęp i szansę ewentualnego skorzystania z bezpłatnych nieinwazyjnych badań prenatalnych, powinny uzyskać wszystkie kobiety w Polsce, niezależnie od wieku.
W ocenie NIK obowiązujące obecnie wiekowe (+35 lat) ograniczenie dostępności do bezpłatnego Programu badań prenatalnych nie ma uzasadnienia w sytuacji, gdy częstotliwość występowania wad wrodzonych u dzieci jest zbliżona u matek powyżej i poniżej 35 r.ż. Statystki pokazują, że żadna grupa wiekowa przyszłych mam nie jest wolna od ryzyka wystąpienia wad wrodzonych u dzieci.
Rozszerzenie dostępności do bezpłatnych nieinwazyjnych badań prenatalnych na wszystkie przyszłe mamy oznaczać będzie radykalny spadek kosztów dla kobiet, które do tej pory wykonywały takie badania we własnym zakresie. Średni koszt kompletu badań finansowanych z budżetu państwa na jedną przyszłą mamę wynosi ok. 1 tys. złotych, podczas gdy wykonanie tych samych badań w placówkach prywatnych kosztuje co najmniej dwa razy więcej.
NIK zgłosiła także zastrzeżenia do polityki informacyjnej prowadzonej przez Ministra Zdrowia. Informacje zamieszczane na stronie internetowej MZ oraz ulotki i broszury na temat ciąży nie zawierały wzmianki o możliwości skorzystania z badań prenatalnych przez kobiety ciężarne w ramach refundowanego przez NFZ Programu badań prenatalnych.
Dane statystyczne, informujące o liczbie dzieci urodzonych z wrodzonymi wadami rozwojowymi przez matki w wieku poniżej 35 lat, opinia Konsultanta Krajowego w dziedzinie Perinatologii, oraz ustalenia kontroli NIK wskazują na konieczność podjęcia przez ministra właściwego do spraw zdrowia działań mających na celu objęcie badaniami prenatalnymi nieinwazyjnymi wszystkich kobiet w ciąży, bez względu na wiek.
Źródło: NIK
