Najwyższa Izba Kontroli zbadała efektywność projektów finansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego w latach 2014–2023. Mimo celu, jakim było zwiększenie dostępności usług medycznych, inwestycje przyniosły odwrotny efekt – czas oczekiwania na świadczenia wzrósł, a liczba oczekujących pacjentów się zwiększyła.
NIK wskazuje kluczowe problemy:
- Projekty o niskiej jakości – do dofinansowania kwalifikowano projekty oceniane poniżej progu 50%.
- Brak odpowiednich danych – nie posiadano rzetelnych analiz zapotrzebowania na sprzęt i świadczenia zdrowotne.
- Nieskuteczne wskaźniki – wskaźniki rezultatów nie odzwierciedlały rzeczywistej poprawy dostępności usług.
Główne inwestycje obejmowały:
- Zakup sprzętu medycznego,
- Rozbudowę infrastruktury szpitali,
- Wsparcie opieki długoterminowej, psychiatrycznej i rehabilitacyjnej.
Jednak poprawa infrastruktury nie przełożyła się na zwiększenie liczby kontraktowanych świadczeń przez NFZ ani dostępność personelu medycznego. W efekcie inwestycje za setki milionów złotych nie wpłynęły na realną poprawę sytuacji pacjentów.
Dane dotyczące dostępności:
- Czas oczekiwania na świadczenia z zakresu kardiologii, ortopedii i onkologii dziecięcej wzrósł w latach 2017–2023.
- Nie poprawiła się dostępność do opieki ginekologicznej, położniczej, rehabilitacji neurologicznej oraz wielu innych kluczowych świadczeń.
Jak ocenia Najwyższa Izba Kontroli, brak efektywności projektów wynikał m.in. z nierzetelnego przygotowania konkursów, nieskutecznych narzędzi monitorowania oraz braku odpowiedniego planowania. Dotacje trafiały do podmiotów w złej kondycji finansowej, co ograniczało ich możliwości realizacji celów.
Najwyższa Izba Kontroli wnosi do Marszałka Województwa Podlaskiego o:
- monitorowanie potrzeb inwestycyjnych podmiotów leczniczych, w powiązaniu z możliwościami zakontraktowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia świadczeń udzielanych z wykorzystaniem dofinansowywanej infrastruktury;
- wprowadzenie w aktualnej perspektywie finansowej kryteriów oceny wniosków o dofinansowanie, pozwalających na rzetelną ocenę efektywności planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych;
- egzekwowanie od beneficjentów ścisłego powiązania wskaźników rezultatów dofinansowanych projektów z celami w nich założonymi, tak aby wskaźniki umożliwiały mierzenie stopnia osiągnięcia zaplanowanych celów i efektywności realizacji projektów;
- wyeliminowanie nieprawidłowości ustalonych w wyniku przeprowadzanych kontroli;
- egzekwowanie od beneficjentów realizacji zobowiązań wynikających z regulaminów konkursów i dokumentacji aplikacyjnej, w tym uruchamiania działalności infrastruktury wytworzonej w ramach projektów, także ze środków własnych, gdy przewidywały to założenia konkursu.
Źródło: NIK