Lek, który pozwoliłby w pełni wyleczyć chorobę Alzheimera nie został jeszcze odkryty, ale istnieją różne formy wsparcia, o których warto wiedzieć.
Podstępna „złodziejka” pamięci
Początek choroby Alzheimera ma najczęściej charakter ukryty, często określany jako „podstępny”. Objawy narastają stopniowo przez pierwsze lata jej trwania. Głównym, a zarazem pierwszym objawem choroby są zaburzenia pamięci epizodycznej, co przejawia się niezdolnością do trwałego zapamiętywania nowych informacji. Jest to spowodowane uszkodzeniem struktur mózgowych odpowiedzialnych za utrwalenie bieżących danych pamięciowych – hipokampów. W chorobie Alzheimera wyróżnia się trzy fazy otępienia:
- Faza łagodna, dla której charakterystyczne są trudności w radzeniu sobie z najbardziej złożonymi aktywnościami – obserwuje się zaburzenia pamięci, zadawanie tych samych pytań, nieustanne poszukiwanie i chowanie przedmiotów w tych samych miejscach. Kolejno dołączają epizody zagubienia w znanym otoczeniu, wypełnianie codziennych obowiązków staje się coraz trudniejsze i bardziej czasochłonne, pojawiają się trudności w zarządzaniu finansami i niewłaściwa ocena sytuacji, które mogą skutkować np. kupowaniem kosztownych i nieprzydatnych urządzeń lub niekontrolowanym zaciąganiem kredytów.
- Faza średniozaawansowana przejawia się głównie znaczącą niepamięcią, problemami w orientacji, utrudnieniem w komunikowaniu się z otoczeniem oraz skupieniu uwagi. Obserwuje się również nasilone zaburzenia zachowania wraz z objawami psychopatologicznymi, głównie w postaci urojeń, halucynacji, podejrzliwości, zaburzeń paranoicznych czy drażliwości. Zauważyć można także problemy z hamowaniem impulsywnych reakcji.
- Faza głęboka oznacza całkowitą utratę pamięci, również autobiograficznej, trudności w komunikowaniu się i utrzymywaniu kontaktu z otoczeniem. Pojawiają się problemy z poruszaniem się, chodzeniem, wstawaniem, siadaniem, a także trudności z połykaniem, co prowadzi do niedożywienia oraz agresja słowna i fizyczna.
Warto przeczytać
- Typowe zaburzenia pamięci epizodycznej w otępieniu, szczególnie w chorobie Alzheimera, przejawiają się bardziej w skargach osób towarzyszących niż samego pacjenta. Dotyczą one kilkakrotnego powtarzania tych samych informacji lub czynności (np. opłacania czynszu kilka razy w miesiącu), wielokrotnego dopytywania o tę samą informację, niepamiętania o wcześniejszych ustaleniach, mylenia bieżących dat. - mówi dr n. med. Anna Barczak, neuropsycholog. - Sam pacjent w takiej sytuacji najczęściej to bagatelizuje, twierdząc, że w zasadzie nic poważnego się nie dzieje, a przyszedł do lekarza tylko dlatego, że rodzina nalegała. Istotnymi danymi wskazującymi na pierwsze objawy otępienia są informacje od opiekuna o porzuceniu przez pacjenta zainteresowań, wycofywaniu się z aktywności, zaprzestaniu przygotowywania złożonych posiłków, niemożności poradzenia sobie ze skomplikowanymi pracami domowymi oraz mniejszej dbałości o wygląd. Powyższe objawy przypominają zaburzenia depresyjne, ale najczęściej są one przejawem typowej dla choroby Alzheimera apatyczności, bez odczuwania smutku – dodaje dr Anna Barczak.
Warto przeczytać
Szacuje się, że na całym świecie na chorobę Alzheimera cierpi około 44 milionów osób, a co 4 sekundy diagnozowany jest nowy przypadek tej choroby. Ze względu na starzejące się społeczeństwo, do 2050 r. ta liczba może wzrosnąć prawie trzykrotnie. Jest najczęstszą przyczyną otępienia na świecie i jednym z ważniejszych problemów społecznych – to choroba, która wyniszcza nie tylko pacjentów, ale równie silnie oddziałuje na ich opiekunów. Lek, który pozwoliłby w pełni wyleczyć chorobę Alzheimera, nie został jeszcze odkryty, ale istnieją różne formy wsparcia, o których warto wiedzieć.
Choroba Alzheimera to neurodegeneratywna choroba mózgu, dotykająca najczęściej osoby po 65 roku życia. Jest to choroba przewlekła, której przyczyny wciąż nie są do końca poznane. Nie ma więc na nią skutecznego leczenia przyczynowego. Wraz z postępem choroby przychodzi czas, kiedy chory nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować i wymaga 24-godzinnej opieki. Ok. 70-75 % chorych od początku choroby do końca przebywa w domu rodzinnym pod opieką najbliższych; najczęściej współmałżonka lub dorosłych dzieci.
Chorym i opiekunom pomaga Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera
Powstała też Strefa Wsparcia dla opiekunów osób z chorobą Alzheimera
źródło: materiały prasowe, PSPOzCA, RPO
