Do konsultacji przekazano Projekt nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego. ZMiany mają zwiększyć skuteczność ochrony zbiorowych praw pacjentów i przeciwdziałać szkodliwym praktykom pseudomedycznym. Nowe przepisy wprowadzają definicję pseudomedycyny, zakaz jej stosowania oraz dają Rzecznikowi nowe kompetencje.
Pseudomedycyna na celowniku. "Lex szarlatan" w konsultacjach
Opublikowano 17 czerwca 2025 07:36
Fot. MedExpress TV
Projekt nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego odpowiada na dwa kluczowe problemy w systemie ochrony zdrowia:
- Potrzebę wzmocnienia pozycji Rzecznika Praw Pacjenta, zwłaszcza w sprawach dotyczących zbiorowych naruszeń praw pacjentów;
- Nasilającą się falę pseudomedycznych praktyk i medycznej dezinformacji, które prowadzą do rezygnacji pacjentów z leczenia zgodnego z aktualną wiedzą medyczną.
Większe uprawnienia Rzecznika
Projekt zakłada nadanie Rzecznikowi Praw Pacjenta nowych narzędzi do walki z praktykami naruszającymi zbiorowe prawa pacjentów. Celem jest zwiększenie skuteczności działania wobec podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych niezgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Przykładem jest kontrowersyjna i niezalecana przez ekspertów metoda ILADS w leczeniu boreliozy, polegająca na długotrwałym stosowaniu wielu antybiotyków, co może prowadzić do ciężkich powikłań.
Praktyki pseudomedyczne z definicją prawną
Nowelizacja po raz pierwszy definiuje pojęcie praktyki pseudomedycznej. Będzie nią m.in. działanie osoby niewykonującej zawodu medycznego, oferowanie metody niebędącej świadczeniem zdrowotnym, której przypisuje się skuteczność medyczną – w sposób mogący zaszkodzić pacjentowi lub odwodzić go od leczenia konwencjonalnego.
Przykłady takich działań to:
- terapie jodem w chorobach onkologicznych,
- leczenie bezpłodności suplementami,
- odczulanie biorezonansem,
- „holistyczne programy” leczenia autyzmu,
- stosowanie płynu Lugola w chorobach tarczycy.
Projekt przypisuje Rzecznikowi Praw Pacjenta nowe kompetencje dotyczące monitorowania i przeciwdziałania tego typu praktykom. Co istotne, pseudomedycyną będzie też działalność prowadzona bez odpowiednich zezwoleń lub rejestracji.
Dezinformacja kosztuje życie
Projektodawcy podkreślają, że zagrożenie ze strony pseudoterapii nie jest jedynie teoretyczne. Medyczna dezinformacja – rozpowszechniana głównie w internecie oraz podczas odpłatnych konferencji – prowadzi do realnych dramatów: pogorszenia stanu zdrowia, nieodwracalnych powikłań, a nawet zgonów. Przykładem może być pacjent onkologiczny, który rezygnuje z leczenia szpitalnego na rzecz niezweryfikowanych metod „naturalnych”.
Według badania opublikowanego w JAMA Oncology w 2018 r., pacjenci, którzy korzystali z terapii alternatywnych, dwukrotnie częściej odmawiali konwencjonalnego leczenia nowotworów – a ich śmiertelność była znacznie wyższa.
Źródło: RCL
