Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że Polska, zakazując reklamowania aptek i punktów aptecznych, naruszyła unijne prawo dotyczące swobody świadczenia usług. Naczelna Rada Aptekarska przekonuje jednak, że obowiązujące regulacje wciąż skutecznie chronią niezależność farmaceutów i dobro pacjentów.
Zakaz reklamy aptek: NRA o wyroku TSUE
Opublikowano 30 czerwca 2025 08:42
Fot . Robert Robaszewski / Agencja Gazeta
Z tego artykułu dowiesz się:
- Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że Polska narusza unijne prawo poprzez zakaz reklamowania aptek, co może wpłynąć na swobodę świadczenia usług w całej Europie.
- Naczelna Rada Aptekarska twierdzi, że mimo wyroku, polskie regulacje skutecznie chronią niezależność farmaceutów i dobro pacjentów.
- Farmaceuci mają prawo odmówić działań, które mogą naruszać ich autonomię zawodową, co jest zabezpieczone przez Kodeks Etyki Farmaceuty.
- Kierownicy aptek są odpowiedzialni za zapewnienie przestrzegania zasad niezależności w pracy, co może prowadzić do konsekwencji w przypadku naruszeń.
W wyroku z 19 czerwca 2025 r. (sprawa C-200/24) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że art. 94a ust. 1 Prawa farmaceutycznego, zakazujący reklamy aptek i punktów aptecznych, jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej – w szczególności z dyrektywą o handlu elektronicznym (2000/31/WE) oraz z art. 49 i 56 Traktatu o funkcjonowaniu UE, które gwarantują swobodę świadczenia usług.
Zdaniem TSUE zakaz ten ogranicza możliwości informowania o usługach aptek, co może mieć wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego UE. Polska broniła przepisów, argumentując, że ich celem jest ochrona farmaceutów przed naciskami właścicieli aptek, dążącymi do zwiększenia sprzedaży konkretnych produktów.
Po ogłoszeniu wyroku Naczelna Rada Aptekarska (NRA) podkreśliła, że niezależność farmaceutów oraz ich samodzielność w podejmowaniu decyzji zawodowych są gwarantowane przez inne przepisy obowiązujące w polskim porządku prawnym.
Zgodnie z Kodeksem Etyki Farmaceuty, farmaceuta ma prawo m.in. do sprzeciwu wobec działań niezgodnych z jego powołaniem, odmowy reklamowania swoich usług czy odrzucenia poleceń ograniczających jego zawodową autonomię. Podobne gwarancje zawiera ustawa o zawodzie farmaceuty.
Aptekarz, jako samodzielny pracownik medyczny, ma obowiązek kierować się wyłącznie dobrem pacjenta – i nie jest w tym zakresie związany poleceniami pracodawcy. Podmiot prowadzący aptekę musi umożliwić mu niezależne podejmowanie decyzji, a naruszenie tego obowiązku może skutkować cofnięciem zezwolenia na prowadzenie apteki przez inspekcję farmaceutyczną.
NRA zaznacza, że jakiekolwiek próby podporządkowania farmaceuty celom sprzedażowym, a nie zdrowotnym, są niezgodne z polskim prawem. Farmaceuci mają nie tylko prawo, ale i obowiązek odmówić wykonania czynności, które naruszają ich zawodową niezależność, oraz zgłosić takie próby odpowiednim instytucjom – wojewódzkiemu inspektorowi farmaceutycznemu lub okręgowej izbie aptekarskiej.
Szczególną odpowiedzialność w tym zakresie ponoszą kierownicy aptek, którzy są zobowiązani do zapewnienia, by wszyscy pracownicy przestrzegali zasad niezależności i samodzielności zawodowej.
Źródło: NIA
