Jakie możemy wyróżnić najczęstsze schorzenia jelit?
Poza chorobami nowotworowymi, które stanowią dosyć dużą grupę schorzeń jelit, mamy nienowotworowe. Choroby nienowotworowe dzielą się na zapalne , jak choroba Crohna, zapalenie jelita grubego, oraz inne zespoły chorobowe, wśród których grupy są mniej liczne, jak zespół krótkiego jelita, popromienne zapalenie jelita, przetoka jelitowa, zaburzenia wchłaniania, czy też uszkodzenia po zabiegach chirurgicznych.
Czym jest zespół krótkiego jelita? Co to za schorzenie i jak wielu Polaków dotyczy?
Zespół krótkiego jelita to zaburzenia niekoniecznie związane z długością jelita, tylko z jego zaburzeniami funkcjonalnymi. Organizm nie jest w stanie wchłaniać składników odżywczych i wody w ilości takiej, by dieta dojelitowa wystarczała do utrzymania życia, a u dzieci w rozwoju życiowym. Jest to zaburzenie, które obecnie raczej nazywa się niewydolnością jelit. To jedna z form niewydolności jelit, stan, w którym czynność jelita nie wystarcza do podtrzymania prawidłowego żywienia gwarantującego należyte funkcjonowanie i po prostu przeżycie pacjenta. W Polsce mamy ok. tysiąca stu pacjentów z niewydolnością jelit, w tym ok. trzysta pięćdziesiąt dzieci. Spośród 750 dorosłych klasyczny zespół krótkiego jelita występuje u ok. 500 pacjentów.
Jak wygląda codzienne życie pacjenta z zespołem krótkiego jelita?
To są pacjenci, którzy muszą korzystać z żywienia pozajelitowego. To są po prostu chorzy, którzy muszą otrzymywać płyny dożylnie. Podawanie może odbywać się w domu. Chorzy otrzymują płyny dożylne przez co najmniej 12 do 16 godzin w ciągu dnia. Większość z nich otrzymuje je codziennie. Chorzy otrzymują sześć pełnych worków żywieniowych na 7 dni tygodnia.
Co jest celem terapeutycznym w leczeniu osób chorujących na zespół krótkiego jelita?
De facto nie możemy mówić o terapii. To leczenie objawowe, dostarczamy składników odżywczych po to, by taki chory nie umarł z głodu. Ale terapii jako takiej, która leczy jest bardzo mało. Możemy mówić o dwóch technikach chirurgicznych. Jedna nazywa się STEP druga Bianchi. Technika Bianchi jest już w zasadzie zapomnianą, bo się nie sprawdziła. Technika STEP jest stosowana u dzieci i jest to poprzeczne nacinanie jelita oraz jego wydłużanie. U dzieci ta technika się sprawdza.
Jakie są perspektywy dla pacjentów?
Nie ma perspektywy. Możemy jedynie z pomocą żywienia pozajelitowego podtrzymywać życie, a u dzieci życie i wzrost. Możemy rozważać przeszczep jelita. Przy czym, w Polsce nie ma żadnego ośrodka wykonującego taki przeszczep u dorosłych. Dla dzieci mamy pojedyncze ośrodki wykonujące przeszczep, głównie robi to CZD. To jedyny sposób na wyleczenie - poprzez zastąpienie braku jelita jelitem przeszczepionym. Pamiętajmy też, że mimo przeszczepu wyniki nie są świetne. Bo mimo postępu, dalej mamy śmiertelność ok. 15 procent, a ilość powikłań wzrasta do 50 proc. Nie mówiąc już o tym, że będąc całe życie na immunosupresji po kilku latach, po lekach immunosupresyjnych, rozwiną się wtórne nowotwory. Także to też nie jest dobre rozwiązanie. Jedynie przyszłość możemy wiązać właśnie z Tedyglutydem, który, jeżeli były refundowany, (inaczej nikogo by nie było na niego stać, bo koszt rocznej terapii to 300 tysięcy) pozwoliłby grupie pacjentów zejść z żywienia pozajelitowego i powrócić do normalnego funkcjonowania. To właściwie jedyna opcja.
