Błędne lub zbyt późne rozpoznanie przyczyny łysienia może powodować nieodwracalną utratę włosów, a nawet stanowić zagrożenie życia szczególnie wtedy, gdy jest ono objawem poważnej choroby ogólnoustrojowej. Dlatego już w przypadku występowania pierwszych objawów łysienia należy zgłosić się do lekarza dermatologa. Tylko lekarz ma narzędzia i wiedzę niezbędną do przeprowadzenia wywiadu lekarskiego, badania lekarskiego, wykonania procedur diagnostycznych
(w tym np. biopsji) i zlecenia badań dodatkowych
Jeśli łysienie jest objawem choroby niezwiązanej z dermatologią (np.: nowotwory, białaczki, choroby tarczycy, choroby przytarczyc, cukrzyca, krwawienie z przewodu pokarmowego, niedokrwistość, zaburzenia wchłaniania) dermatolog kieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty.
Jeśli łysienie jest objawem choroby dermatologicznej, takiej jak np.: łysienie androgenowe, łysienie plackowate, liszaj płaski mieszkowy, toczeń rumieniowaty, wyłysiejące zapalenie mieszków włosowych itd., to tylko lekarz ma wiedzę o skuteczności i bezpieczeństwie leków stosowanych w tych chorobach oraz uprawnienia do wystawiania recept na te leki.
Łysienie jest zatem złożonym zadaniem diagnostycznym i terapeutycznym dla lekarzy. Zdecydowanie nie jest jedynie problemem estetycznym. Nie wystarczy suplementacja, zwłaszcza z tak popularną biotyną. Tym bardziej, że według FDA stosowanie biotyny na „wypadnie włosów” bez udowodnionego niedoboru jest błędem. Biotyna zafałszowuje bowiem wyniki niektórych badań laboratoryjnych, np.: dotyczących nadczynności tarczycy, kortyzolu, parathormonu czy testosteronu. Zmienia też wynik testu ciążowego czy testu troponiny stosowanego w diagnozie zawału serca, co może być bardzo niebezpieczne dla pacjenta.
Trichologia (tricho-włosy , logia - nauka) jest dziedziną nauki w obrębie dermatologii. W Polsce osoby niebędące lekarzami ( w tym tzw. trycholodzy) prowadzą niekiedy działalność polegającą na diagnostyce i leczeniu chorób przebiegających z łysieniem, co może być bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Należy podkreślić, że nawet niektóre uczelnie kształcą „trychologów klinicznych/medycznych”, nie będących lekarzami, sprawiając wrażenie nabycia kompetencji w zakresie diagnostyki dermatologicznej i leczenia (czyli umiejętności, jakie lekarz nabywa się po łącznie ponad 12 latach nauki i egzaminów). Niektóre osoby z takim „tytułem zawodowym” bardzo dobrze rozumieją granicę między estetyką i medycyną i wykonują cenną pracę w zakresie dbałości o wygląd łodyg włosów, ale niestety niekiedy takiego zrozumienia dla ograniczenia własnych umiejętności nie ma. Każdy, kto ma problem z łysieniem, powinien zweryfikować, czy specjalista, do którego się udaje, jest lekarzem. Można to zrobić online w Centralnym Rejestrze Lekarzy.
Podsumowując, tylko lekarze dermatolodzy posiadają narzędzia diagnostyczne i wiedzę medyczną, aby prawidłowo zidentyfikować przyczynę łysienia i podjąć decyzje o właściwym leczeniu. Dla wielu chorób skóry głowy istnieją nowe, skuteczne leki dostępne wyłącznie na receptę, jak chociażby inhibitory JAK w łysieniu plackowatym lub nowe leki stosowane w łysieniu androgenowym.
Z punktu widzenia zdrowia pacjenta istotna jest szybka i właściwa diagnoza oraz podjęcie leczenia bez zbędnej zwłoki.
Prof. Lidia Rudnicka
Organizator kongresu EHRS w Warszawie 29 -31 maja 2025
Prezes Towarzystwa Dermatologii Włosów
